۱
 
پنجشنبه ۱۲ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۶:۱۳

پرسش و پاسخ های مفید برای کارفرمایان و بیمه شدگان

Share/Save/Bookmark
کد مطلب: 1363
 

www.malionline.ir
 
١- پس از فوت کارفرمای کارگاه و اخذ گواهی انحصار وراثت ومتعاقباً دریافت پروانه کسب صنفی به نام یکی از وراث با درج "بارضایت وراث " آیا سایر وراث شاغل در کارگاه بعنوان بیمه شده تلقی خواهند شد ؟
 
پاسخ:
باتوجه به قانون نظام صنفی وبخشنامه ١٩جدید درآمد چنانچه در پروانه صادره بنام احدی از وراث درج گردد(با رضایت شریک) درآنصورت هریک از وراث کارفرما محسوب و رابطه حقوق بگیری فیمابین آنان متصورنبوده وبیمه شده محسوب نمی گردند و بیمه پردازی آنان با رعایت تبصره ٥ قانون اصلاح قانون تامین اجتماعی و برخی قوانین مصوب ٨٧/٤/٨ موضوع بخشنامه شماره ٩مشترک فنی ودرآمد خواهد بود .
٢- نظربه اینکه برخی متقاضیان پروانه ساختمانی بخشی از مراحل دریافت پروانه ساختمانی از جمله مراجعه به شهرداری  و پرداخت عوارض مربوطه را در سال ٩٢ انجام ولیکن صدور پروانه ساختمانی درسال ٩٣انجام شده است درخصوص چگونگی محاسبه ووصول ویاعدم وصول حق بیمه ساختمانی با عنایت به بند ٨٩ قانون بودجه سال ٩٢ چگونه خواهد بود؟
 
پاسخ:
باتوجه به عدم تنفیذ بند ٨٩ قانون بودجه سال ٩٢کل کشور در بودجه سال ٩٣ و با عنایت به آئین نامه اجرائی مواد (٣) و (٥) قانون بیمه‌اجتماعی کارگران ساختمانی، حق بیمه سهم کارفرما به ازای هر متر مربع ساختمان برابرحاصلضرب ضریب حق بیمه در حداقل دستمزد ماهانه مصوب شورای عالی کار در سال صدور پروانه می باشد بنابراین لازمست بهنگام گواهی پایان کار وفق دستور اداری شماره ٥٠٢٠/١٢٨٤ مورخ ٩٢/١٢/٢٨ اقدام گردد .
٣- آیا شعب می‌توانند به ادعای اشتغال کارکنان بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی سابق مربوط به قبل از تاریخ شمول ٦٧/٣/١ رادر قالب دستور اداری ٥٠٠٠/٥٣٩ مورخ ٨٨/٦/٢١ رسیدگی نمایند ؟
 
پاسخ:
باتوجه به اینکه پذیرش سوابق گذشته افراد مدعی اشتغال در نهاد  مذکور براساس دادنامه شماره ٦٧٨مورخ ٨٦/٨/٨ هیات عمومی دیوان عدالت اداری منوط به طرح موضوع در شعب دیوان عدالت اداری و صدور رای ازسوی مرجع مذکور می باشد، لذا طرح ادعای افراد موصوف در کمیته های سامان سوابق موضوع دستور اداری یادشده فاقد موضوعیت می‌باشد. بدیهی است درخصوص سوابق بعداز تاریخ شمول منعی وجود ندارد.
٤- نحوه اقدام واحدهای اجرایی درقبال افرادی که در مراجع حل اختلاف ادارات کار و اموراجتماعی اقدام به طرح شکایت نموده و مدعی اشتغال به کار به عنوان  کارگزار مخابرات روستایی می‌باشند چگونه است؟
 
پاسخ:
چنانچه اسامی افراد مذکور در فهرستهای ارسالی از سوی این اداره کل موضوع دستور اداری شماره ٥٠٢٠/٣٨٧٦٥ مورخ ٩٠/٥/٥ درج گردیده باشد لازم است وفق مفاد دستور فوق به موضوع رسیدگی ودر غیر اینصورت می بایستی وفق ماده ٤٠ قانون تامین اجتماعی اقدام گردد.
٥- نحوه شمول کارگاههای خانوادگی به قانون کار و بیمه بیکاری چگونه می باشد؟
 
پاسخ:
طبق ماده ١٨٨قانون کار کارگاههای خانوادگی از شمول قانون مزبور وبه تبع آن از شمول قانون بیمه بیکاری خارج می‌باشند لذا چنانچه در کارگاهی فقط همسر وخویشاوندان نسبی کارفرما به کار اشتغال داشته باشند صرفا در دوره‌های یادشده کارگاه مذکور از شمول قانون کار و به تبع آن از شمول قانون بیمه بیکاری خارج خواهند بود  ومشمول پرداخت ٣% بیمه‌بیکاری نمی‌باشند ودرصورت وصول می بایستی در حساب بستانکاری کارگاه منظور گردد. بدیهی است درصورت جذب فرد دیگری غیر از اعضاء خانواده کارفرما ،کارگاه از شمول کارگاه خانوادگی خارج می گردد.ضمناً دراینگونه کارگاهها می‌بایست چگونگی رابطه مزد بگیری بین کارفرما و همسر وپدر و مادر بررسی گردد.
٦- در چه صورت رانندگان درون شهری می توانند از تسهیلات قانون هدفنمد سازی بهره مند گردند ؟
 
پاسخ:
در صورتیکه نام آنان در فهرست اعلامی از سوی ستاد سوخت که از طریق سایت معاونت فنی و درآمد اطلاعات مذکور به استانها اعلام می‌گردد وجود داشته و با دارا بودن (کارت اشتغال یا کارت فعالیت) می توانند از معافیت یادشده بهره مند گردند .
٧- بدهی حق بیمه رانندگان برون شهری حداکثر در چند قسط قابل تقسیط می باشد؟
 
پاسخ:
در واحد درآمد٢٠ قسط و طبق بند ٢٠راهنمای سیستم رانندگان موضوع نگارش زمستانه سال ٨٦ بشماره ١١٤٧٤٩مورخ ٨٦/١١/٣ در واحد اجرائیات در ٣٦ قسط قابل تقسیط می باشد .
 
٨- آیا رانندگان مشمول قانون مشاغل سخت وزیان آور می باشند ؟
 
پاسخ:
تبصره قانون اصلاح مواد ٧٢ و ٧٧ و تبصره ماده  ٨٦ ق .ت. ا. درخصوص بیمه شدگان شاغل در گارگاههای مشمول قانون‌کار است لذا بیمه شدگان مذکور بدلیل اینکه فاقد کارفرما هستند از شمول به قانون کار و مشاغل سخت وزیان آور خارج می باشند.
٩- آیا رانندگان نفت کش بین شهری شاغل در کارگاههای مشمول قانون تامین اجتماعی می توانند از معافیت حق بیمه استفاده نمایند ؟
 
پاسخ:
طبق بند ١٣(سایر موارد )بخشنامه شماره یک مشترک فنی و درآمد رانندگان حمل ونقل بار ومسافر بین شهری که در کارگاهها و موسسات مشمول قانون تامین اجتماعی اشتغال دارند کارفرمایان آنان مکلفند لیست وحق بیمه اینگونه افراد را وفق مقررات به سازمان ارسال وپرداخت نمایند.
١٠- آیا استخراج سوابق بیمه شدگان از گزارشات بازرسی از دفاتر قانونی امکانپذیر می باشد ؟
 
پاسخ:
در صورتیکه بیمه شده ای مدعی اشتغال در کارگاه باشد ، می بایست وفق دستور العمل ٥٠٠٠/٥٣٩ مورخ ٨٨/٦/٢١ اقدام گردد. لذا درج نام بیمه شده در گزارشات حسابرسی می تواند بعنوان یکی از مستنداتی باشد که دلالت بر اشتغال بیمه شده در کارگاه داشته ودر کمیته مربوطه قابل بهره برداری می باشد.
١١- در ارتباط با کارگاههای جدید التاسیس آیا ظرفیت صفر برای بهره مندی از بند (و) ماده ٨٠ قانون برنامه پنجم توسعه  موضوعیت دارد ؟
 
پاسخ:
خیر، می بایست ظرفیت کارگاه ظرف سه ماه از شروع فعالیت از طریق لیست و بازرسی تعیین و مازاد برآن با احراز سایر شرایط می‌تواند از معافیت مربوطه استفاده نماید.
١٢- معادن سطح الارضی (معادن شن وماسه )در صورتیکه عملیات شستشو ودانه بندی بطور مجزا در مکان دیگری صورت پذیرد آیا می توانند از قانون معافیت حق بیمه سهم کارفرما برخوردار شوند ؟
 
پاسخ:
کارگاههای شستشو ودانه بندی شن وماسه که خارج از محل معدن  فعالیت می نمایند از شمول به قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما به میزان ٥نفر کارگر خارج بوده و صرفاً استخرا ج از معدن و شستشو و دانه بندی که بصورت تواماً صورت می پذیرد می توانند از تسهیلات قانون مذکور بهره مند گردند .
١٣- معادن سطح الارضی که پروانه بهره برداری آنها از سوی وزارت صنعت ،معدن وتجارت صادرشده باشد می توانند از قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما تامیزان ٥نفر کارگر استفاده نمایند؟
 
پاسخ:
وفق  بند ٣٣ فهرست ضمیمه تصویبنامه شماره ١٠٦٢٥٤مورخ ٦٩/٢/١٢ معادن سطح الارضی که پروانه آنها از سوی وزارت صنعت ،معدن وتجارت صادر می شود استثناً می توانند ازقانون معافیت حق بیمه سهم کارفرما تامیزان ٥نفر کارگر بهره‌مند گردند.
١٤- نحوه کسر حق بیمه از مرخصی  استحقاقی ذخیره شده که در هنگام بازنشستگی وجه آن را به کارکنان پرداخت می‌نمایند چگونه است ؟
 
پاسخ:
طبق ماده ١٠١ قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده ٥٩ قانون برنامه پنجم توسعه کارکنان دستگاههای اجرائی تابع صندوق تأمین اجتماعی مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند، لذا بیمه شده ائیکه از مرخصی استحقاقی مربوطه استفاده ننموده است در واقع در محل کار حضور داشته و طی لیست ارسالی برای وی کارکرد منظور و حق بیمه متعلقه پرداخت شده است. لذا کسر حق بیمه مجدد از ایام مزبور فاقد وجاهت قانونی می باشد. بدیهی است پرداخت مبلغی بابت ایام مرخصی استفاده نشده توسط دستگاه به کارگر (موضوع بند «الف» آئین نامه اجرائی مواد ٨٤، ٨٦، ٨٧، ٩٠، ٩١، ٩٣ قانون مدیریت خدمات کشوری) طبق ضوابط داخلی دستگاه مربوطه می باشد.
١٥- نحوه دریافت حق بیمه ایام بلاتکلیفی کارگرانی که بدون دریافت حق السعی بازگشت به کار می نمایند چگونه است ؟
 
پاسخ:
طبق ماده ٢ قانون کار، کارگر کسی است که در مقابل دریافت حق السعی در کارگاه کار می کند و چگونگی دریافت حق السعی طی ماده ٣ همان قانون مورد تأکید قرار گرفته است. لذا چنانچه هیأتهای محترم تشخیص اداره کار رأی به ابقاء کارگر بدون پرداخت حق السعی ایام بلاتکلیفی وی صادر نمایند بدلیل اینکه در کارگاه شاغل نبوده و حقوق دریافت نداشته امکان پذیر نخواهد بود .بدیهی است درصورت احراز دریافت حقوق ومزایای ایام بلاتکلیفی مراتب فوق قابل طرح در کمیته‌های ١٠٠٠/٥٣٩ می باشد.
١٦- مدیرعامل موظف به چه کسی گفته می شود ؟
 
پاسخ:
مدیرعامل موظف فردی است که در کارگاه دارای شخصیت حقوقی براساس وظایف محوله طبق اساسنامه شرکت انجام وظیفه و در مقابل آن حقوق دریافت می نمایند و فاقد هرگونه سهم در شرکت وعضویت در هیات مدیره می باشد و مراتب حقوق بگیری وی در دفاتر واسناد مالی شرکت هرماه همانند سایرکارکنان به ثبت می رسد که در اینصورت لیست و حق بیمه ایشان می بایست همانند سایر کارکنان ارسال و پرداخت گردد.
١٧- نحوه پرداخت حق بیمه بانوانی که مشمول خدمت نیمه وقت( روزانه ٢، ٣، ٤ ساعت در روز درکارگاه اشتغال بکار دارند) مانند: منشی مطب پزشکان ،مربیان ومدرسان حق التدریسی) چگونه است ؟
 
پاسخ:
نظر به اینکه حسب مواد ٣٢ و ١١١ قانون تأمین اجتماعی در هیچ موردی سازمان نمی تواند حق بیمه را کمتر از حق بیمه‌ائیکه به حداقل دستمزد روزانه مصوب شورایعالی کار تعلق می گیرد دریافت و تعهدات قانونی را کمتر از حداقل دستمزد روزانه پرداخت نماید. لذا کارفرما می بایست طبق تکلیف قانونی مقرر در ماده ٣٩ قانون و آئین نامه اجرانی آن صرفنظر از نوع قرارداد کار و ساعات کارکرد روزانه، صورت مزد و حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه کارکنان را با درج روزهای کارکرد و رعایت حداقل دستمزد روزانه به شعبه ذیربط ارسال و پرداخت نماید.
١٨- نحوه بیمه پردازی مربیان آموزشگاههای رانندگی چگونه است ؟
 
پاسخ:
مربیان شاغل در آموزشگاههای رانندگی که رابطه استخدامی و مزدبگیری با آموزشگاه نداشته و خود مالک وسیله نقلیه باشند و صرفاً در قبال آموزش  مبلغی را بعنوان پورسانت به کارفرمای آموزشگاه پرداخت می نمایند مشمول مقررات بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بوده و می توانند با مراجعه به شعبه و انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه از تعهدات قانونی مربوطه برخوردار گردند و در صورتیکه اینگونه مربیان فاقد وسیله نقلیه بوده ورابطه حقوق‌بگیری با مالک یا مالکین آژانس داشته باشند، لیست و حق بیمه افراد موصوف می بایست به همراه سایر کارکنان آموزشگاه در اجرای مواد ٢٨ و ٣٩  قانون تأمین‌اجتماعی به سازمان ارسال و پرداخت گردد.
١٩- در خصوص افرادیکه بعلت اخذ رای از مراجع قضائی و ... کارفرما اقدام به اعلام کاهش روز کارکرد نسبت به لیست ارسالی می نماید آیا سازمان مجاز به اصلاح لیست یا کاهش کارکرد می باشد ؟
 
پاسخ:
برابر ماده ٣٩ قانون تأمین اجتماعی و آئین نامه اجرائی آن کارفرما مکلف است لیست و حق بیمه مربوط به هر ماه را با آخرین تغییرات حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به سازمان ارسال و پرداخت نماید. لذا کارفرما فرصت کافی جهت اعمال تغییرات احتمالی مربوطه را داشته و می بایستی نهایت دقت را معمول نماید. بدیهی است پس از دریافت لیست و ثبت آن امکان تغییر وجود نخواهد داشت و مبنای ارائه خدمات و تعهدات لیستهای ارسالی از سوی کارگاه می باشد و اجابت خواسته مطروحه مبنی بر کاهش روز کارکرد و ارسال لیست منفی قانوناً امکان پذیر نبوده و لازمست در اینخصوص وفق مقررات جاری اقدام گردد.
٢٠- با توجه به اینکه درلیست ارسالی کارفرما در اسفند ماه روز کارکرد افراد بصورت کامل درج لیکن بیمه‌شدگان و یا کارفرما مدعی می گردند تاریخ ترک کار بیمه شده قبل از پایان اسفند ماه می باشد آیا اصلاح لیست اینگونه افراد امکان پذیر می باشد؟
 
پاسخ:
خیر لیست ارسالی کارفرما ملاک عمل بوده ولازمست دراینخصوص طبق دادنامه شماره ٤٢٥مورخ ٨٧/٦/١٧ هیات عمومی دیوان عدالت اداری که تاکید برلیست ارسالی از سوی کارفرمادارد عمل گردد.
٢١- بیمه پردازی افرادیکه شاغل در کارگاههای پیک موتوری می باشند چگونه است ؟
 
پاسخ:
افراد شاغل در کارگاههای پیک موتوری مشمول مقررات قانون تأمین اجتماعی بوده و کارفرمایان آنها مکلفند طبق مواد ٢٨، ٣٦ و ٣٩ قانون، لیست و حق بیمه آنان را درمهلت مقرر قانونی به شعب تأمین اجتماعی ارسال و پرداخت نمایند.
٢٢- نحوه بیمه پردازی رانندگان دارای پلاک نارنجی و سفید  (وانت) چگونه است ؟
 
پاسخ:
طبق نظر سازمان هدفمندسازی یارانه ها، رانندگان وانت پلاک نارنجی که نسبت به حمل کالا بین شهرها اقدام می‌نمایند، ملزم به اخذ کارت هوشمند رانندگی از سازمان حمل و نقل پایانه های کشور می باشند و اینگونه افراد که در داخل شهر فعالیت می نمایند (دارندگان پلاک نارنجی )زیر نظر وزارت کشور و دارندگان پلاک سفید داخل شهری تحت پوشش وزارت صنعت ،معدن و تجارت بوده و پروانه اشتغال آنان از سوی مبادی مذکور صادر می‌گردد. قابل ذکر است اطلاعات رانندگان درون شهری (پلاک سفید و نارنجی )جهت بهره مندی از معافیت مربوطه از سوی سازمان هدفمندسازی یارانه ها و رانندگان شاغل در حمل و نقل کالای بین‌شهری توسط سازمان حمل و نقل پایانه های کشور به این سازمان معرفی می‌گردند که با دارا بودن سایر شرایط (کارت اشتغال ویا فعالیت ) می‌توانند از مزایای قانون تأمین اجتماعی استفاده نمایند.
٢٣- آیا سازمان مجاز به اخذ حق بیمه فاصله زمانی که راننده درون شهری از پرداخت حق بیمه خودداری نموده است می‌باشد؟
 
پاسخ:
نظربه اینکه بیمه پردازی رانندگان درون شهری تابع قانون حرف ومشاغل آزاد می باشد لذا در صورت عدم پرداخت حق‌بیمه در برخی ماهها سازمان مجاز به دریافت حق بیمه ماه مربوطه نبوده ودرصورتیکه بیش از سه ماه متوالی از پرداخت حق بیمه خودداری نماید قرارداد مربوطه باطل وبیمه پردازی وی منوط به عقد قرارداد مجدد خواهد بود و سیستم امکان صدور برگه پرداخت جهت اینگونه افراد را منوط به عقد قرارداد جدید می نماید.
٢٤- نحوه اخذ خسارات ماده ٦٦ در مواردیکه کار توسط پیمانکار صورت می گیرد چگونه است ؟
 
پاسخ:
براساس گزارش حادثه تنظیمی و یا رای مراجع صالحه به میزان تقصیر از مقصر یا مقصرین مطالبه می گردد.ضمنآ
طبق نظریه شورای حقوقی سازمان مبالغ دریافتی قبل از اجرای تبصره یک ماده ٦٦ که توسط مقصر پرداخت شده از مبلغ مورد مطالبه قابل کسر خواهد بود.
٢٥- نحوه بهره مندی گارگاههای کشاورزی از قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما به میزان ٥نفرکارگر چگونه است ؟
 
پاسخ:
در اجرای قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان ٥ نفر کارگر مصوب ٦١/١٢/١٦ مجلس محترم شورای اسلامی و اصلاحات بعدی آن ، بخشنامه ٥ مشترک فنی و درآمد،  دستوراداری شماره ٨٣٣٧/٩١/٥٠٢٠ مورخ ٩١/٩/٧ و مکاتبات قبلی مبنی بر اجرای دقیق قوانین و مقررات اعلام می‌دارد: کلیه شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی وکشاورزی که جنبه تولیدی فنی و صنعتی داشته باشند در صورت احراز سایر شرایط بخشنامه ٥ مشترک فنی و درآمد می‌توانند با رعایت قانون مذکور، از پرداخت حق بیمه سهم کارفرمایی تا میزان ٥ نفر کارگر برخوردار شوند. لازم به ذکر است پروانه‌های صنفی صادره از سوی نظام صنفی بخش کشاورزی وانجمنهای صنفی مربوطه نیز به عنوان یکی از مدارک شناخت کارفرمایی محسوب می‌گردند، ضمناً رعایت مفاد بخشنامه ٥مشترک فنی ودرآمد الزامی بوده و کارفرمایان مربوطه می‌توانند با رعایت تبصره ٥ ماده ٤ قانون تأمین اجتماعی مصوب ٧٨/٤/٨ مجمع تشخیص مصلحت نظام موضوع بخشنامه ٩ مشترک فنی و درآمد نسبت به بیمه پردازی خود با نرخ کامل حق بیمه اقدام نمایند.
٢٦- نحوه اخذ حق بیمه کارکنان قراردادی شاغل در دستگاههای اجرائی موضوع ماده ٥قانون مدیریت خدمات کشوری چگونه است (مشمول بیمه بیکاری و یا عدم شمول)؟
 
پاسخ:
١) نظر به اینکه افرادیکه خارج از آئین نامه استخدامی حاکم بر دستگاهها و شرکتهای دولتی تحت عناوین قراردادی، خرید خدمت ، روزمزد، ساعتی و مدت معین در این دستگاهها مشغول به کار می شوند بدون لحاظ نوع شغل (کارگری یا کارمندی) به استناد مفهوم مخالف ماده ١٨٨ قانون کار، تابع قانون کار هستند، لذا لیست و حق بیمه اینگونه افراد می بایستی بصورت کامل ٢٧% + ٣% بیمه بیکاری به سازمان ارسال و پرداخت گردد.
٢) چنانچه افراد شاغل در دستگاههای اجرائی در چارچوب دستورالعمل بکارگیری و نظام پرداخت کارکنان غیررسمی جذب شده اند و نحوه جذب آنها تحت عنوان (توافق نامه همکاری) و غیره صورت پذیرفته است. لذا به استناد مفاد ماده ١٨٨ قانون کار مشمول مقررات قانون کار نخواهند بود ولیست وحق بیمه مربوطه می بایست به کسر سه درصد بیمه بیکاری به سازمان ارسال و پرداخت گردد.
 
٢٧- منظور از فعالیت چاپخانه موضوع ردیف ١٤فهرست ضمیمه مصوبه شماره ١٠٦٢٥٤مورخ ٦٩/٢/١٢ هیات محترم وزیران  کدام فعالیتها می باشد ؟
 
پاسخ:
١) کارگاههایی که دارای دستگاه افست و چاپ بوده چاپخانه محسوب و در صورت احراز سایر شرایط مقرر در قانون می توانند از معافیت مربوطه بهره مند گردند.
٢) کارگاههائیکه به طراحی کامپیوتری یا فتوشاپ و توسط دستگاههای کپی در حجم و تعداد مختلف اقدام به تکثیر می نمایند چاپخانه تلقی نگردیده و می بایست همانند سایر کارگاهها حق بیمه افراد شاغل را با نرخ کامل به شعبه ذیربط ارسال و پرداخت نمایند.
٣) چاپ سیلک (چاپ روی پارچه و پلاستیک و .....) طی ردیف ٣٨ فهرست اولیه مشمول معافیت بوده لیکن طبق تصویبنامه شماره ١٠٦٢٥٤ مورخ ٦٩/٢/١٢ هیأت محترم وزیران از فهرست حذف و می بایست لیست و حق بیمه افراد شاغل را با نرخ کامل حق بیمه ارسال نمایند.
٢٨- نحوه وصول مطالبات سازمان درخصوص کارگاهی که در اجرای ماده ٣٧قانون تامین اجتماعی با دریافت گواهی عدم بدهی وانجام نقل وانتقال کارگاه دارای بدهی قبل از صدور گواهی می باشد چگونه است؟
 
پاسخ:
در خصوص اینگونه کارگاههای می بایست باتوجه به صدور گواهی عدم بدهی و سهل انگاری شعبه مربوطه در خصوص وصول کلیه بدهیهای کارگاه (کارگاههای متشکله در پلاک ثبتی مربوطه )می بایست بدهی قبل از گواهی صادره از بهره بردار قبلی مطالبه گردد. بهره بردار جدید مسئولیتی در قبال بدهی قبل از صدور گواهی ندارد . بدیهی است درصورتیکه نقل وانتقال وفق قانون تسهیل صدور اسناد صورت گرفته باشد در آنصورت متضامناً مسئول پرداخت مطالبات سازمان خواهند بود .
٢٩- با توجه به اینکه شعب پس از انجام فنی وریاضی لیست با نرخ کامل کارگاه را مشمول قانون معافیت تشخیص و با صدور سند اصلاحی اقدام به اعمال معافیت جهت کارگاه در ماه مذکور می نمایند ، نحوه اعمال معافیت در بدهی دولت چگونه است ؟
 
پاسخ:
با عنایت به اینکه با صدور سند اصلاحی، معافیت لحاظ شده جهت کارگاه در بدهی دولت منظور نمی گردد. لازم است اصلاحیه مذکور با تنظیم صورت جلسه انجام و مراتب به اداره کل استان اعلام و استان پس از بررسی و تائید موضوع از نظر اینکه کارگاه مشمول قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم  کارفرما تا میزان ٥ نفر کارگر می‌باشد و اینکه لیست و حق بیمه در مهلت مقرر قانونی ارسال و پرداخت شده و کسر پرداختی بیش از ١٠% ندارد مراتب را به این اداره کل جهت  منظور نمودن در بدهی دولت  با رعایت دستور اداری شماره ٥٧٥/٩٣/٥٠٢٠مورخ ٩٣/١/٣١ منعکس نماید.
٣٠- نحوه اقدام درخصوص کارگاههای مشمول قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان ٥ نفر کارگر که به دلیل عدم دقت کاربر در لحاظ پرداخت کارگاه به هنگام فنی و ریاضی لیست، عدم واریز مبلغ حق بیمه توسط بانک به حساب سازمان (پرداخت از طریق POS و ATM و... ) با توجه به اینکه کارفرما لیست و حق بیمه متعلقه را در مهلت مقرر قانونی به سازمان ارسال و پرداخت نموده است لیکن از شمول قانون مذکور خارج و بابت سهم کارفرما بدهکار شده اند چگونه است؟
 
پاسخ:
ابتدا می بایست با بررسی پرونده مطالباتی و بازرسی تحقیقی صورت گرفته از کارگاه فعالیت عمده و عملی کارگاه بررسی و چنانچه فعالیت کارگاه منطبق با فهرست ضمیمه بخشنامه ١٤٠، ١/١٤٠ و ٢/١٤٠ باشد و کسر پرداختی بیش از ١٠% نداشته و موضوع مربوط به قبل از سال ٩١ نباشد. در آنصورت از طریق اداره کل استان با ارسال تصویر پروانه کسب، بازرسی تحقیقی و پرینت فنی و ریاضی ماه مربوطه و اعلام میزان کمک دولت جهت منظور نمودن در بدهی دولت بارعایت دستور اداری شماره ٥٧٥/٩٣/٥٠٢٠ مورخ ٩٣/١/٣١ به این اداره کل اعلام گردد تا پس از بررسی و شمول کارگاه به قانون مذکور، مراتب در بدهی دولت منظور و جهت اقدام آتی مراتب به آن اداره کل اعلام گردد.
لازم به ذکر است درخصوص کارگاههای موضوع ماده ١٠٣ و بند "و" ماده ٨٠  قانون برنامه پنجم توسعه می‌بایست مراتب چگونگی بهره مندی کارگاه توسط استان بررسی و در صورتیکه کارگاه مشمول استفاده از تسهیلات قانون مذکور با در نظر گرفتن ظرفیت اولیه کارگاه، ثبت معرفی نامه در دفتر شعبه و اشتغال بکار فرد معرفی شده باشد مراتب به ترتیب مزبور با ارائه مستندات باین اداره کل اعلام گردد.
ضمناً درخصوص رانندگان مشمول قانون هدفمندسازی یارانه ها نیز می بایست به ترتیب فوق الاشاره اقدام گردد. لازم به ذکر است موضوعات هر بخش می بایست به تفکیک اعلام گردد. مضافاً اینکه درخصوص رانندگان و مشمولین ماه ١٠٣ و ماده ٨٠ کسر پرداخت موضوعیت ندارد.
 
٣١-کار شما و سازمان مربوطه چیست؟
پاسخ:
سازمان تامین اجتماعی یک سازمان بیمه گر است که با دریافت حق بیمه نسبت به ارائه تعهدات قانونی به بیمه شدگان مشمول که شامل درمان، غرامت دستمزد، ازکارافتادگی، فوت، بازنشستگی و بارداری اقدام می کند.
شما می توانید با مراجعه به سایت سازمان تامین اجتماعی به نشانی Tamin.ir اطلاعات بیشتری را کسب کنید.
٣٢- یک راه برای ارتباط مستقیم با مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی اعلام کنید؟
پاسخ:
شما می توانید با مراجعه به سایت رسمی سازمان تامین اجتماعی Tamin.ir در قسمت سامانه ١٤٢ پیام الکترونیکی خود را ثبت و پیگیری کنید.
٣٣-برای گزارش رفتارهای بد برخی از کارمندان کار باید بکنیم؟
پاسخ:
شما می توانید انتقادات و شکایات خود را از طریق سامانه ١٤٢ و یا سامانه پیامکی به شماره ١٠٠٠١٤٢٢٥١ با ذکر اطلاعات دقیق اعلام و پیگیری کنید.
٣٤-اکثر بیمه شدگان تامین اجتماعی از قشر کارگر هستند و سطح تحصیلی آنان هم احتمالا در حد بالا و دانشگاهی نیست و نیاز به راهنمایی جهت احقاق حق خود دارند اما  برخی کارکنان تامین اجتماعی آنگونه که باید راهنمایی نمیکنند.چه باید کرد؟
پاسخ:
هر یک از کارمندان شعب مکلف به برخورد مناسب و راهنمایی و مشاوره صحیح به ارباب رجوع می باشند.در مواجهه با اینگونه موارد احتمالی به رئیس شعبه اطلاع دهید. درعین حال در صورت اعلام شعبه مربوطه مراتب قابل بررسی فوری خواهد بود.
٣٥-طبق کدام قانون، به کارکنان پروژه ای که هم بیمه تامین اجتماعی هستند و هم بیمه بیکاری میپردازند ، از مواهب بیمه بیکاری محروم شده اند؟ توافق نامه اسفند ٨٧ ، با چه پشتوانه قانونی بر قانون کار سبقت گرفته و مارا از حقوق حقه محروم نموده است؟
پاسخ:
به استناد قانون بیمه بیکاری وآراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری پرداخت مقرری بیمه بیکاری به افرادی که در پروژه ها فعالیت دارند صرفاًدر حالتی امکان پذیر است که فرد در اثنای پروژه بیکار گردد و در سایر موارد مشمول نیست.
٣٦-سلام در مورد سهام عدالت کارگران بخش خصوصی به غیر از کارگران ساختمانی یا فصلی آیا برنامه ای برای اعطای سهام وجود دارد یا خیر؟ وظیفه پیگیری این موضوع با چه سازمانی است؟
پاسخ:
سهام عدالت در حیطه اختیارات سازمان نیست برای کسب اطلاعات با تعاونی های سهام عدالت تماس بگیرید.
٣٧-چقدر تا الکترونیکی شدن، بطور قابل قبول، تامین اجتماعی فاصله دارد؟ برنامه ایی برای ارائه الکترونیکی کلیه خدمات سازمان دارید؟ چند سال طول می کشد؟
پاسخ:
برنامه کامل برای الکترونیکی شدن سازمان از جمله اطلاعات متمرکز در حال انجام است و در حال حاضر دریافت لیست حق بیمه الکترونیکی،پرداخت حق بیمه بصورت الکترونیکی است و در آینده نزدیک ابلاغ ها و پرونده های بیمه شدگان نیز الکترونیک می شود.
٣٨-چرا سازمان تامین اجتماعی برای احتساب حق بیمه دوران سربازی در سنوات افراد ، از بیمه شده مطالبه پول می کند؟
پاسخ:
اخذ حق بیمه بابت احتساب مدت خدمت نظام وظیفه براساس مقررات قانونی انجام می پذیرد که به نسبت ٣٠/٧ سهم بیمه شده و٣٠/٢٣سهم دولت قابل وصول است.
٣٩-با سلام و خسته نباشید سوال : زمانی که تک فرزند پسر باشی و مادر و خواهرم با هم زندگی میکنند و مادرم تحت تکفل من میباشد و خواهرم بیکار -سن حدودا ٥٦ سال دارد و نگهداری مادر به عهده او میباشد چطور میتوان خواهررا تحت تکفل خود نمایم تا کمی از زحمات ایشان را جبران نمایم لطفا راهنمائی فرمائید با تشکر وسپاس
پاسخ:
در مقررات قانون تامین اجتماعی کفالت خواهر بیمه شده پیش بینی نشده است.
٤٠-چرا در مشاغل سخت و زیان بار قانون مشخصی وجود ندارد.خباز و شاطر جزو کار زیان آور میباشد.اولا این شغل واقعا راحت میباشد اینها در داخل شهر کار میکنند. راننده بولدوزر و لودر کار سخت میباشد واقعا جای تعجب دارد.امکانات امروزی داخل این ماشین آلات از لوکس ترین ماشین سواری هم بیشتر میباشد.یا خبرنگاری کجای این کار سخت میباشد.در صحنه جنگ باشد قبول داریم.من مهندس ژئوتکنیک می باشم همه اش در کار سد سازی بودیم سدها همه شان در کوه و بیابان ساخته میشوند در شهر که سد ساخته نمی شود.
پاسخ:
با توجه قانون مربوطه، تعیین مشاغل سخت وزیان اور توسط کمیته های ذیربط تعیین می شود.
٤١-به عنوان بیمه شده تامین اجتماعی راضی نیستیم صندوق بیمه ای ما با سایر بیمه ها قاطی شود، یادتان باشد تامین اجتماعی دولتی نیست، حق الناس است..
پاسخ:
سازمان تامین اجتماعی در اجرای قانون مکلف به ارائه تعهدات به بیمه شدگان خود می باشد و قرار نیست صندوق های دیگری در این صندوق ادغام شود.
٤٢-چرا سازمان تامین اجتماعی سیستمش به نحوی نیست که از اشتغال همزمان یک نفر در دو یا چند کارگاه جلوگیری کنه؟ در حال حاضر افرادی هستند که از چند کارگاه براشون بیمه رد میشه ولی در کنار این موضوع میلیونها بیکار تو جامعه وجود داره؟ لااقل سیستم رو طوری طراحی کنید که امکان انجام دو شغل و بیشتر برای افراد همزمان وجود نداشته باشه تا فرصت کاری برای دیگران هم بوجود بیاد
پاسخ:
در قانون تامین اجتماعی و قوانین عامه موردی جهت منع اشتغال یک نفر در دو یا چند کارگاه وجود ندارد.
٤٣-باسلام خواهشمند است قراردادهای سازمان تامین اجتماعی را قانونمندتر کنید تا کارفرمایان اینقدر به ما ظلم نکنند.
پاسخ:
نظارت بر قراردادهای بین کارگر و کارفرما برعهده وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است و ارتباطی به سازمان تامین اجتماعی ندارد و توصیه می شود موضوع را از طریق وزارتخانه مذکور پیگیری کنید.
٤٤-سلام چرا فرزند چهام را بیمه نمیکنید و برای بیمه شدن باید پول به حساب تامین اجتماعی واریز کنیم؟
پاسخ:
محدودیت بیمه ای فرزند چهارم به بعد از سال ٩٢ لغو شده است.
٤٥-حق بیمه مشاغل آزاد را هر سال ٢٠ درصد گران کنید ! باشه ؟
پاسخ:
نرخ حق بیمه ها سالانه هیچ تغییری نمی کند اما چون حق بیمه درصدی از دستمزد است هر سال به هر نسبتی که حقوق ها افزایش یابد مبلغ حق بیمه نیز افزایش می یابد و این افزایش ها در اختیار سازمان تامین اجتماعی نیست.
٤٦-باسلام چون درتاریخ ٨٩,٢.١درشروع بیمه بیکاری ٥٥ سال نداشتم شامل پرداخت مقرری بیکاری تاسن بازنشستگی نشدم وبااتمام بیمه بیکاری درتاریخ ٩٤.٤.١سن اینجانب ٥٥سال شدوچون تااین تاریخ هم بیکارهستم /١-ایادوباره درخواست مقرری بیمه بیکاری میتوانم بکنم؟٢/ایا درحال حاضرکه ٥٥سال دارم شامل دریافت مقرری بیمه بیکاری تاسن بازنشستگی میشوم؟ باتشکر
پاسخ:
به استناد تبصره بند الف ماده ٧قانون بیمه بیکاری سن بیمه شده در تاریخ بیکاری باید ٥٥ سال تمام باشد.
٤٧-باسلام.برابر قانون پرداخت حق اولاد برای حداکثر ٢ فرزند است، لذا برابر خواست خداوند اولین اولاد من ٣ قلو شده اند و برابر قانون تنها به قل اول ودوم حق اولاد تعلق می گیرد آیا برای این مورد من که نادر هم است تبصره برای پرداخت حق اولاد قل سوم وجود دارد؟
پاسخ:
پرداخت حق اولاد بر عهده کارفرما بوده و جزء قوانین و مقررات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است و خارج از حیطه اختیارات سازمان است.
٤٨-یک نفر که تازه از دانشگاه فارغ التحصیل شده و شش ماه بعد می خواهد به سربازی برود در طول این مدت چگونه می تواند تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشد؟( در حالی که او در دوران تحصیل تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی بوده اما حالا نه معافیت تحصیلی دارد نه کارت پایان خدمت.)
پاسخ:
در دوره ای که بعد از فارغ التحصیلی در کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی اشتغال دارد کارفرمایی مربوطه مکلف به بیمه نمودن فرد است و در صورت عدم اشتغال می تواند از طریق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد و یا بیمه اختیاری نسبت به تداوم بیمه پردازی خود اقدام کند.
٤٩-با توجه به تصویب قانون جدید آیا امکان دارد شخصی که مثلا ٤١ ساله است و ١٦ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارد مابقی سالهای باقی مانده بیمه اش را بخرد؟
پاسخ:
خیر، پرداخت ما به التفاوت حق بیمه برای تکمیل کسری سابقه برای بیمه شدگانی است که کمتر از ١٠ سال سابقه و ٦٠ سال سن دارند.
٥٠-بیمه مربیان رانندگى رو کى جواب میده؟
پاسخ:
جواب: مربیان رانندگی که دارای سند ماشین به نام خود هستند، می توانند با رعایت قانون صاحبان حرف و مشاغل آزاد نسبت به بیمه پردازی خود اقدام کنند و در صورتیکه در کارگاه شاغل (فاقد ماشین) هستند کارفرمایی مربوطه مکلف به ارسال لیست و پرداخت حق بیمه آنان است.
٥١-سلام احتراما بنده ٣٣ساله با مدرک فوق دیپلم در منزل خود قالی می بافم وپس از دریافت کارت مهارت فنی وحرفه ای ومدارک لازم وطی مراحل اداری بیمه تامین اجتماعی شدم و تقریبا دو سال از این مدت میگذرد و در حال حاضر نیز بکار قالی بافی ادامه میدهم. در حالیکه این کار نوعی خود اشتغالی هست و بنده بصورت انفرادی این اقدام را انجام میدهم مکررا با بازرسی مامورین اداره بیمه در محل منزل مواجه شده ام .لذا با توجه به اینکه بنده کارگاهی ندارم وافرادی تحت پوشش بنده نیستند آیا باید دائما به محیط منزل افراد بازرسی انجام شود؟
پاسخ:
بررسی اشتغال متقاضیان وبیمه شدگان مشمول قانون بیمه های اجتماعی قالیبافان، بافندگان فرش وشاغلان صنایع دستی شناسه دار بر اساس تبصره ٣ماده یک قانون مذکور انجام می شود.
٥٢-چرا تامین اجتماعی نمی گذاره بیمه شده اختیاری مبلغ حق بیمه اش رو بر اساس خواست خودش و بین کف یعنی حداقل دستمزد تا سقف یا هفت برابر آن چه که قانون تامین اجتماعی هست رو انتخاب کنه ؟
پاسخ:
جواب: چنانچه سابقه پرداخت حق بیمه متقاضی کمتر از ١٠ سال باشد می تواند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه را بین حداقل و حداکثر مصوب شورای عالی کار انتخاب کند و چنانچه بیش از ١٠ سال سابقه دارد میانگین آخرین ٣٦٠ روز ملاک است.
٥٣-باسلام به استحضار می رساند با توجه به اینکه چند وقتی است که درخصوص بیمه زنان خانه دار صحبتهایی به میان آمده آیا اجرایی شده است
پاسخ:
بله، بیمه زنان خانه دار براساس بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد از تاریخ ١٧/٩/٨٧ اجرایی شده است.
٥٤-سلام، من معلم مدرسه غیر انتفاعی بودم که ٣سال من را فقط در أیام سال تحصیلی بیمه کرده اند.حالا مدت ١٠ سال هست که بطور مستمر در کارگاه دیگران مشغولم و حق بیمه پرداخت کرده ام .حالا آن ٣سال که مثلا ٣ماه تابستون بیمه نشدم به چه صورت برای بازنشستگی محاسبه می شود ؟
پاسخ:
در ایامی که بیمه شده در کارگاه شاغل نبوده و رابطه کارگری و کارفرمایی فی ما بین وجود نداشته و حقوق دریافت نشده باشد فرد مشمول قانون تامین اجتماعی نیست.
٥٥-سلام. من خبرنگارم و شش سال سابقه بیمه دارم. اما از مردادماه امسال بنا به دلایل دیگر بیمه نیستم. دنبال این هستم که بیمه خود را بپردازم چون به صورت حق التحریر کار می کنم. چه باید کنم؟ لطفا راهنمایی کنید.
پاسخ:
شما می توانید از بیمه خویش فرمایی (صاحبان حرف ومشاغل آزاد) سازمان تأمین اجتماعی استفاده کنید.
٥٦-حق بیمه من در سنوات مختلف پیوسته نیست یعنی در بعضی از ماه ها برای من بیمه رد نشده؟ آیا امکان خرید بیمه این ایام وجود داره اگر هست به چه طریقی؟
پاسخ:
امکان خرید بیمه برای پر کردن خلأ سوابق وجود ندارد اما سوابق شما تجمیع می شود.
٥٧-با سلام١ - چرا افزایش سالانه حقوق بازنشستگان بر اساس قوانین مصوب مادر صورت نمی پذیرد؟ ٢ - چرا عیدی و پاداش سالیانه بازنشستگان بر اساس قانون کار پرداخت نمی شود؟ (سالی دو ماه حقوق و مزایا مشروط به اینکه از سه برابر حداقل دستمز د تجاوز نکند ) ٣ - چگونه یک بازنشسته می تواند از بانک رفاه کارگران وام قرض الحسنه دریافت کند ؟ ( علی رغم اینکه حقوقش را از بانک رفاه دریافت می نماید ) ٤ - چرا بازنشستگان برای درمان خودش می بایست بیشترین هرینه و وقت را اختصاص دهند در صورتیکه مراکز درمانی اختصاصی تامین اجتماعی از حق بیمه های آنان تاسیس شده اند ؟ (دریافت زمان خدمات درمانی از طریق تلفن و اینترنت نیست؟ )
پاسخ:
افزایش سالانه مستمری بازنشستگی با توجه به ماده ٩٦ قانون تامین اجتماعی انجام می پذیرد.
- بازنشستگان گرامی می توانند از مراکز درمانی ملکی بصورت رایگان استفاده کنند.
٥٨-چرا به نوادگان اناث مستمری تعلق نمی گیرد؟
پاسخ:
در قانون تامین اجتماعی افراد واجد شرایط دریافت مستمری احصاء شده اند که نوه در زمره این افراد نیست.
٥٩-با عرض سلام ...آیا کسی که ١٥ سال سابقه پرداخت بیمه دارد و٤٤ ساله است ،با خرید مابقی سنوات می تواند بازنشسته شود.خواهشمند است پاسخ فرمایند سوال خیلی از مردم است.
پاسخ:
خیر، امکان خرید سابقه برای آینده وجود ندارد و بازنشستگی در صورت احراز شرایط مقرر در ماده ٧٦ قانون تامین اجتماعی و تبصره های آن امکان پذیر است.
٦٠-شرایط خرید مابقی سنوات خدمت به چه صورت است لطفا توضیح دهید برای مثال اینجانب دارای ٢٤ سال سابقه خدمت میباشم ٦ سال باقیمانده را چگونه می توانم پرداخت کنم تا بازنشست شوم؟
پاسخ:
موضوع خرید سنوات باقی مانده در قانون تامین اجتماعی پیش بینی نشده است و نامبرده منحصراً در صورت احراز شرایط سن و سابقه مقرر در ماده ٧٦ قانون تامین اجتماعی و تبصره های آن می تواند از مزایای بازنشستگی برخوردار شود.
٦١-با سلام اینجانب خانمی هستم با ٢٢ سال سابقه کار و می خواهم خودم را بازنشسته کنم آیا امکان خرید مابقی سنوات وجود دارد با تشکر
پاسخ:
خیر، امکان خرید مابقی سنوات وجود ندارد. اما اگر حداقل ٤٢ سال سن داشته باشد می توانید بازنشسته شود و از مستمری به تناسب سابقه (٢٢ سال سابقه = ٢٢ روز حقوق) برخوردار شود.
٦٢-باسلام لطفا شرایط سنی برای خانمها برداشته شود تا خانم های کارمند با ٢٥ سال سابقه کار بتوانند بازنشسته شوند در حال حاضر شرایط سنی برای خانمها ٥٥ سال است با ٢٥ سال سابقه ، حال اگر خانمی ٢٥ سال سابقه داشته باشد و سنش زیر ٥٠ سال باشد از این قانون نمی تواند استفاده کند لطفا راه حلی برای این افراد پیدا نمائید باتشکر
پاسخ:
بازنشستگی در صورت احراز شرایط ماده ٧٦ قانون تامین اجتماعی و تبصره های آن امکان پذیر است.
٦٣-سلام , وضعیت بیمه تکمیل درمان بازنشستگان خیلی خراب است , چه برنامه ای دارید ؟
پاسخ:
بیمه تکمیلی بازنشستگان زیر نظر کانون عالی بازنشستگی بوده و خارج از حیطه اختیارات تامین اجتماعی است.
٦٤-با سلام و عرض تشکر و احترام.خواهشمند است اعلام بفرمائید ماده ١٠قانون نوسازی صنایع کشور که اجازه می دهد کارگرانی که سابقه پرداخت بیمه به مدت ٢٥سال را دارند با موافقت کارفرما و قبول پرداخت٢٥سال حق بیمه ایشان می توانند باز نشسته شوند چرا اجرا نمی شود. این قانون می بایست از سال١٣٩٠ تا سال١٣٩٤اجرا می شد. اما از سال گذشته تامین اجتماعی ان را اجرا نمی کند.
پاسخ:
از ابتدای قانون برنامه پنجم توسعه در خصوص تامین منابع مالی با مراجع ذیصلاح مکاتبه شده و در صورت حصول نتیجه اعلام خواهد شد.
٦٥-آیا امکان بازنشستگی برای کسانی که ٢٥ سال سابقه دارند با ٢٥روز حقوق وجود دارد؟ظاهرا مجلس این امکان را فراهم و به سازمان تامین اجتماعی اعلام نموده است.
پاسخ:
خیر، شرایط بازنشستگی از این جهت تغییری نکرده است.
٦٦-قانون کار و بازنشستگی کارهای سخت و زیان آور ابلاغ شده یا نه و اگر شده متن آن را از کجا میشه دریافت کرد در ضمن چرا هیچ مزایای حقوقی برای کسانی که در حال انجام کارهای سخت و زیان آور هستند به آنان تعلق نمیگیرد؟
پاسخ:
تایید مشاغل سخت و زیان آور در حیطه اختیارات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است برای کسب اطلاعات بیشتر به وزارتخانه مذکور مراجعه کنید.
٦٧-سلام پدر بنده با ١٠ سال سابقه پرداخت حق بیمه و ٦٠سال سن مستمری بگیر سازمان تامین اجتماعی شده وهیچ ممردرآمدی بجز همین واریزی ماهیانه ندارد حقوق واریزی از طرف سازمان حتی کفاف داروهای قلب ایشان را نمی کند آیا برنامه ایی برای ارتقا حقوق این دسته از مستمری بگیران نیازمند دارید؟
پاسخ:
براساس قانون، وی به نسبت سابقه پرداخت حق بیمه ، از سازمان مستمری دریافت می کنند.
٦٨-با سلام؛ من حدود ١٢ سال کار و پرداخت حق بیمه در ارتش را دارم + حدود ١٣ سال نیز در تامین اجتماعی سابقه دارم برای انتقال سابقه از بیمه ارتش به تامین اجتماعی ؛ توان پرداخت مابه التفاوت اعلامی توسط تامین اجتماعی را ندارم . چکار می شود کرد و چه تسهیلاتی می توانید برای افرادی مثل من در نظر بگیرید؟
پاسخ:
اخذ مابه التفاوت براساس مقررات قانون نقل وانتقال برای بیمه شدگان متقاضی انتقال کسور از سایر صندوقها به سازمان تأمین اجتماعی امری قانونی واجتناب پذیر می باشد.ضمناً میزان مابه التفاوت به اقساط قابل وصول است.
٦٩-اکثر بازنشستگان فرزند دانشجو دارند و یا دارای عروس و داماد و احیانا دارای نوه هستند اینها را نام بردم تا بگویم هزینه زندگی این قشر از جامعه خیلی بالاست اگر حقوق بازنشستگی ما همچنان پائین باشد شرمنده خانواده خواهیم بود حالا هزینه درمان را خود اضافه کنید.
پاسخ:
برقراری مستمری وافزایشات سالانه بعدی تابع قوانین مرتبط است(مواد ٧٧و٩٦ قانون تأمین اجتماعی)
٧٠-من ٥٠ ساله ام و ٢٥ سال سابقه پرداخت بیمه دارم ،می خواستم بدانم که آیا با این شرایط بازنشستگی شامل من می شود یا نه
پاسخ:
بازنشستگی در صورت احراز شرایط ماده ٧٦ قانون تامین اجتماعی و تبصره های آن امکان پذیر است.
٧١-باسلام چرا قانون جدید بازنشستگی سخت وزیان اور برای بازنشستگی کارگران اعمال نمی شود
پاسخ:
قانون بازنشستگی مشاغل سخت و زیان آور در حال اجراست و کارگران برای بررسی می توانند به کمیته های استانی مستقر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مراجعه کنند.
٧٢-راننده تاکسی هستم تاکسیرانی مارا بیمه کرده درحال حاضر بعد از ظهر هاهم مشغول بکار هستم و مایلم خودم نیز بصورت خویش فرما خودم را بیمه کنم تا بتوانم از حقوق بازنشستگی بالا تری برخوردار باشم چگونه این کار امکان پذر است زیرا برای هر نفر فقط یک کد بیمه ای ثبت میشود
پاسخ:
از آنجایکه بیمه رانندگان براساس بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد صورت می پذیرد و این نوع بیمه نباید تداخلی با دیگر انواع بیمه از جمله خویش فرما داشته باشد.
٧٣-آیا می توان با داشتن حقوق بازنشستگی دولتی در جای دیگری کار کرد و حق بیمه آن را به تامین اجتماعی پرداخت نمود و از طرف تامین اجتماعی نیز بازنشسته شد و حقوق گرفت .
پاسخ:
فردی که بازنشسته شود مجدداً نمی تواند حق بیمه پرداخت کند.
٧٤-بازنشسته ای در شرکت ما بعنوان مدیر عامل کار میکند و ماهیانه دو میلیون حقوق میگیرد ایا این انصاف است که یکی از دو محل حقوق بگیرد و یک جوان برای کار اواره باشد لطفا رسیدگی فرمایید
پاسخ:
اطلاعات و مستندات را برای بررسی بیشتر به شعبه مربوطه ارسال نمایید.
٧٥-با سلام بنده بیماری اسکولیوز از نوع شدید از کودکی دارم و در حال حاضر ١٥ سابقه پرداخت حق بیمه دارم. و بخاطر مشکلات جسمی شدیدی که دارم توانایی کار کردن برایم مقدور نیست. چرا بیمارانی مثل من که قبل از بیمه شدن، بیماریشان محرز می باشد شامل از کار افتادگی نمی شود؟ آیا نباید به افرادی با این شرایط تسهیلاتی در نظر گرفته شود؟؟
پاسخ:
مستمری ازکارافتادگی شامل حوادث و بیماریهای که قبل از بیمه پردازی وجود داشته نمی شود.
٧٦-خیاط با ٦١ سال سنّ و ١٨ سال سابقه کار درخواست بازنشستگی دارم.شرایط بازنشستگی چیست؟
پاسخ:
الف) شرائط بازنشستگی : در صورت داشتن ٣٠ سال سابقه تمام حداقل سن لازم برای مردان ٥٠ سال تمام و زنان ٤٥ سال تمام
ب) در صورت داشتن ٣٥ سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه بدون شرط سنّی می تواند تقاضای بازنشستگی نماید.
ج) زنان با ٢٠ سال سابقه پرداخت حق بیمه و ٤٢ سابل سنّ،مشروط بر اینکه بهنگام ارائه درخواست بازنشستگی یا ترک کار در کارگاهاهی مشمول قانون کار اشتغال داشته باشند می توانند تقاضای بازنشستگی کنند.
د)داشتن ٦٠ سال سنّ و ٢٠ سال سابقه برای گرفتن حداقل مستمری
نکته: مجموع مزد یا حقوق بیمه شده که بر اساس آن حق بیمه پرداخت ده ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه تقسیم بر عدد ٢٤
٧٧-فرایند بیمه رانندگان تاکسی چگونه است؟
پاسخ:
اسامی رانندگان از طریق اتحادیه تاکسیرانی به ستاد سوخت کشور ارسال می شود.در گام بعد ستاد سوخت با بررسی موضوع ، اسامی را به معاونت فنّی و درآمد سازمان تامین اجتماعی ارسال می کند.سپس معاونت فنّی و درآمد اسامی واجدین شرائط را به ادارات کل تامین اجتماعی استانها ارسال می کند.
اسامی به محض دریافت توسط استانها به رانندگان اعلام می شود تا با داشتن شرائط لازم (سن زیر ٥٠ سال و اگر دارای ٥٠ سال به بالا است به ازای هر یک سال سن باید دارای یک سال سابقه پرداخت حق بیمه باشد) بمنظور انجام آزمایشات لازم و حضور در کمیسیون پزشکی تامین اجتماعی اقدام کنند و به محض اعلام نتیجه کمیسیون راننده مورد نظر بیمه خواهد شد.
کل فرایند استانی اعم از انجام آزمایش و کمیسیون حداکثر یک هفته به طول می انجامد.
٧٨-فرایند بیمه قالیبافان را توضیح دهید.
پاسخ:
مراحل انجام کار به شرح زیر است:
١- مراجعه به اتحادیه فرش جهت عضویت
٢- گرفتن معرفی از اتحادیه فرش به سازمان فنی حرفه ای استان بمنظور اخذ گواهینامه و کارت مهارت فنی
٣- معرفی مجدد فرد متقاضی از فنی حرفه ای به اتحادیه فرش و تایید اخذ کارت مهارت فنی توسط فرد متقاضی
٤- معرفی فرد متقاضی طی نامه ای از سوی اتحادیه فرش با امضای مشترک رئیس اتحادیه فرش و رئیس بازرگانی استان به سازمان تامین اجتماعی جهت بیمه شدن
٥- بررسی شرائط لازم فرد از سوی تامین اجتماعی و هماهنگی جهت انجام معاینه پزشکی و کمیسیون بمنظور سنجش میزان سلامت فرد متقاضی
٦- انجام معاینه و کمیسیون و ارائه پاسخ از سوی کمیسیون پزشکی تامین اجتماعی استان به شعبه بمنظور  عقد قرارداد و صدور فیش پرداخت.
نکات مهم: مدارک لازم:کپی شناسنامه،کپی کارت ملی،کارت مهارت فنی و تکمیل فرم درخواست
*اگر فرد متقاضی بین ١٨ و ٥٠ سال سنّ باشد بدون مازاد پرداخت بیمه می شود.
*اگر دارای ٥٠ تا ٥٥ سال سنّ باشد به ازای هر یک سال باید مازاد حق بیمه را پرداخت نماید که در سال ٩٣ رقمی معادل حدودا یک و نیم میلیون تومان است.
*بالای ٥٥ سال سنّ طبق قانون بیمه نمی شود.
*میزان حق بیمه قالیبافان ٧ درصد بوده و٢٠ درصد توسط دولت پرداخت می شود که این میزان در سال ٩٣ حدود ٤٤ هزار تومان است.
*اگر قالیبافی بیمه بوده و سپس قطع کرده و مجددا می خواهد بیمه شود با داشتن شرائط سن و سابقه می تواند مجددا درخواست بیمه شدن کند.
٧٩-فرایند بیمه بیکاری ؟
پاسخ:
ایران سومین کشور خاورمیانه است که بیمه‌ بیکاری را برای افراد تحت‌ پوشش قانون کار و قانون تأمین‌ اجتماعی خود پیش‌بینی کرده است.
به موجب قانون بیمه بیکاری، آن دسته از بیمه‌شدگانی که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده به کار باشند از مستمری بیمه‌ بیکاری برخوردار می‌شوند.
در حال حاضر غیر ارادی بودن بیکاری، ملاک اصلی برقراری حمایت‌های قانونی برای بیمه‌شدگان بیکار است و تنها افرادی می‌توانند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنند که به صورت غیر ارادی از کار بیکار شده و خروج از اشتغال به اراده و خواست آنها نبوده باشد.
تشخیص ارادی و غیرارادی بودن بیکاری بر عهده کمیته‌ای متشکل از نمایندگان اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان تأمین‌ اجتماعی است و شعب تأمین‌ اجتماعی بر اساس معرفی ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی درخصوص برقراری مقرری بیمه‌ بیکاری برای بیمه‌شدگان اقدام می‌کنند.
پرداخت بیمه بیکاری نیز مطابق با حداقل دستمزد است به نحوی که حداقل مقرری بیمه بیکاری در سال گذشته(٩٣) ٦٠٢ هزار تومان بود که امسال(٩٤) به ‌رقم ۷۱۲ هزار تومان رسید.
بر اساس قانون،کارگرانی که مشمول بیمه بیکاری می‌شوند پرداخت بیشترین سهم بیمه بیکاری ٨٠ درصد حقوق آنها است که این درصد نباید از حداقل مزد کمتر باشد و ٥٥ درصد از آن به عنوان حداقل مزدی که در سه ماه قبل از بیکاری دریافت کرده‌اند، ١٠درصد حق همسر و ١٠ درصد برای دو فرزند است.
*شرایط پرداخت بیمه بیکاری:
اخراج از محل کار، پرداخت حداقل شش ماه حق بیمه و داشتن یک سال قرارداد کار با پرداخت حق بیمه
*اما مقرری بیمه بیکاری شامل چه کسانی می‌شود؟
بیمه‌شدگانی که بدون میل و اراده بیکار شوند در صورتی که دارای حداقل شش ماه سابقه پرداخت حق‌ بیمه باشند می‌توانند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کنند.
*اخراج از محل کار و داشتن ٦ ماه حق بیمه مهمترین شرط پرداخت بیمه بیکاری
آن دسته از بیمه‌شدگانی که به علت بروز حوادث غیرمترقبه مانند سیل، جنگ، زلزله و آتش‌سوزی بیکار می‌شوند،برای دریافت مقرری بیمه ‌بیکاری نیاز به داشتن حداقل سابقه ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند، می‌توانند مقرری بیمه‌ بیکاری دریافت کنند.
متقاضیان بیمه بیکاری که کار خود را به صورت غیر ارادی از دست بدهند برای دریافت مقرری بیمه‌ بیکاری حداکثر ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ بیکاری می‌توانند موضوع را به واحدهای اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اطلاع دهند و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی و یا کار مشابه آن اعلام کنند.
طبعا مراجعه متقاضی بعد از ٣٠ روز با عذر موجه و با تایید هیأت حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی تا ٣ ماه امکانپذیر خواهد بود.
مدت پرداخت بیمه‌ بیکاری به بیمه‌شدگان واجد شرایط به سابقه پرداخت حق‌ بیمه از سوی آنان بستگی دارد و مدت آن از ۳۶ ماه برای بیمه‌شدگان مجرد و ۵۰ ماه برای بیمه‌شدگان متأهل و متکفل بیشتر نیست.
*قطع مقرری بیمه بیکاری چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
کارگرانی که از مقرری بیمه بیکاری استفاده می‌کنند در صورت اشتغال مجدد،مقرری بیمه بیکاری آنان قطع می‌شود.همچنین در صورتی که پس از برقراری مقرری بیمه‌ بیکاری مشخص ‌شود که بیکاری بیمه‌ شده ناشی از اراده شخصی وی بوده یا بیمه ‌شده بیکار اشتغال مجدد خود را اعلام نکرده و به رغم اشتغال همچنان به دریافت مقرری ادامه دهد، باید وجوه دریافتی و کمک هزینه بیکاری را به سازمان تأمین‌ اجتماعی بازپرداخت کند.
تنها استثنا در جریان مقرری بیمه بیکاری در مورد افرادی است که در شروع بیمه بیکاری دارای ٥٥ سال سن یا بیشتر هستند و مادامی که مشغول به کار نشده‌اند در صورت دارا بودن شرایط می‌توانند تا رسیدن به سن بازنشستگی تحت پوشش بیمه بیکاری باقی بمانند.
در حال حاضر کمترین مدت پرداخت مقرری بیمه بیکاری شش ماه و بیشترین پرداخت ۵۰ ماه است و اداره کل حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری وزارت کار وظیفه حمایت اجتماعی و پرداخت مقرری بیمه بیکاری به افرادی را که علیرغم میل خود بیکار شده‌اند،‌ برعهده دارد.
لازم به ذکر است که ایام استفاده از مقرری بیمه بیکاری جزو سوابق پرداخت حق بیمه کارگران به لحاظ بازنشستگی، از کارافتادگی و فوت محسوب می‌شود.
بهره‌مندی نیروی کار از حمایتهای اجتماعی از جمله ویژگی‌های جوامع توسعه یافته است و اینگونه حمایت‌ها یکی از کارکردهای اصلی نظام‌های بیمه و تأمین‌اجتماعی به شمار می‌رود.
بی تردید از دست دادن غیر ارادی کار یکی از حوادثی است که نیروهای کار را تهدید می‌کند از این رو برقراری بیمه بیکاری راهکاری مناسب و مطمئن برای تأمین زندگی در چنین شرایطی است.
اگر کارگری، کار خود را بصور غیر ارادی از دست بدهد برای برقراری مقرری بیمه بیکاری باید حداکثر تا ٣٠ روز پس از تاریخ شروع بیکاری،موضوع را به اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان اعلام کند و همزمان نیز آمادگی خویش را جهت کار ثبت نماید.
مرجع تشخیص ارادی بودن یا غیر ارادی بودن بیکاری بیمه شدگان بر عهده اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان است.
شعب تامین اجتماعی هم بر اساس معرفی ادارات کار در خصوص برقراری بیمه بیکاری برای بیمه شده اقدام می کنند.
شرائط لازم:
١- مشمول قانون کار و قانون تامین اجتماعی باشند.
٢- تبعه کشورهای خارجی نباشند.
٣- مستمری بگیر بازنشسته و یا ازکارافتاده کلی نباشند.
٤- بیمه شده قبل از بیکار شدن حداقل ٦ ماه سابقه پرداخت بیمه داشته باشند.
تبصره:بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث غیر مترقبه مانند سیل،جنگ،زلزله و آتش سوزی بیکار شوند برای دریافت مقرری بیمه بیکاری نیاز به داشتن سابقه پرداخت حق بیمه برای مدت خاص ندارند و حتی اگر در روز اول کار بر اثر این حوادث بیکار شوند می توانند مقرری بیمه بیکاری دریافت کنند.
مدت پرداخت بیمه بیکاری برای مجردها ٣٦ ماه و برای متاهل ها و متکفل ها ٥٠ ماه می باشد..
استثناء:اگر فرد در زمان وقوع بیکاری ٥٥ سال سنّ و بیشتر و ١٠ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد در صورت عدم اشتغال تا رسیدن به سن ّ بازنشستگی می توانند از مقرری بیمه بیکاری برخوردار گردند.
میزان بیمه بیکاری معادل ٥٥ درصد متوسط مزد یا حقوق روزانه است.
به متاهلان و متکفلان ( حداکثر تا ٤ نفر) به ازای هر نفر ١٠ درصد  حداقل دستمزد  اضافه می شود.
٨٠-چرائی پرداخت فرانشیز توسط مشاغل آزاد؟
پاسخ:
پرداخت فرانشیز توسط بیمه شدگان و مستمری بگیران مشاغل آزاد بر اساس قانون تامین اجتماعی صورت می گیرد و عددی ثابت در هرسال است که میزان این رقم فرانشیز سالانه توسط دولت تعیین و ابلاغ می شود.
میزان فرانشیز پرداختی در بخش سرپایی ٣٠ درصد و در بخش بستری به میزان ١٠ درصد می باشد.
٨١-شرائط معافیت از معاینات پزشکی متقاضیان بیمه با ماهیت غیراجباری
پاسخ:
*در تاریخ ارائه درخواست بیش از ٩ ماه از قطع ارتباط بیمه ای آنان سپری نشده باشد.
*قبل از قطع ارتباط بیمه ای به طور پیوسته حداقل ٣٦٥ روز سابقه پرداخت حق بیمه که به لحاظ ازکارافتادگی معتبر است را دارا باشد.
٨٢-میزان حق بیمه های مختلف در سال ٩٣ چقدر است؟
پاسخ:
*مشاغل آزاد  ماهانه ١١٤ هزار تومان به اضافه سرانه درمان به مبلغ ٢١٥٠٠ تومان که جمعا می شود ١٣٥٥٠٠ تومان
*کارگران ساختمانی با توجه به درجه مهارت آنان که در کارت فنی مهارتشان توسط فنی حرفه ای صادر شده است
درجه یک  ٢٨٤٢٠ تومان،درجه دو ٢٦٣٩٠ تومان و درجه سه ٢٤٣٦٠ تومان
*بیمه اجباری بر اساس حداقل دستمزد روزانه (٢٠٢٩٧٠ ریال) می شود ٤٤٠٤٤٥ ریال (٧ درصد بیمه شده) و ٢٣ درصد کارفرما به اضافه بیمه بیکاری می شود ١٤٤٧١٧٥ ریال و جمعا می شوند ١٨٨٧٦٢٠ ریال ( کل ٣٠ درصد )
*رانندگان درون شهری ٥/١٣ درصد راننده و ٥/١٣ درصد کمک دولت که سهم راننده می شود حدود ٨٥ هزار تومان در ماه بر اساس حداقل دستمزد روزانه
*برون شهری ٥/١٣ درصد راننده و ٥/١٣ درصد کمک دولت می شود و  با توجه به دستمزد بیشتر آنان بر اساس قانون نسبت به رانندگان درون شهری سهم راننده می شود ١١٠٥٠٠ تومان.(حداقل دستمزد روزانه  بر اساس ٢٦٠ هزار تومان )
*اختیاری با احتساب دفترچه درمان ماهانه ١٦٤٠٠٠ تومان (البته هزینه ای بابت صدور دفترچه کسر نمی شود)
*بیمه شدگان توافقی نیز بر اساس توافقات بین دستگاهی است
*بیمه قالیبافان : میزان حق بیمه قالیبافان ٧ درصد بوده و٢٠ درصد توسط دولت پرداخت می شود که این میزان در سال ٩٣ حدود ٤٤ هزار تومان است.
٨٣-چگونگی فرایند بازرسی از کارگاهها را بگویید؟
پاسخ:
وظیفه بازرسان در وهله نخست « احراز هویت کارگاه و کارفرمای کارگاه مورد بررسی » هست و سپس با مراجعه به مستندات و مدارک کارگاه و در صورت لزوم گفتگو با افراد شاغل در کارگاه، وضعیت اشتغال و بیمه پردازی افراد مشمول مورد بررسی قرار می گیرد و موارد در گزارش بازرسی درج می شود.
اگر کارفرما و یا افراد مشمول صورتبرداری شده و یا نشده مدارک و مستنداتی قانونی دال بر ردّ نظریه بازرس داشته باشند می توانند موارد را به سازمان تامین اجتماعی ارائه کنند و چنانچه موضوع مورد ادعا احراز گردد ، گزارش بازرسی مربوطه با رعایت مقررات قابل اصلاح خواهد بود.
٨٤-بحث علت عدم مرخصی زایمان در دانشگاه آزاد را توضیح دهید
پاسخ:
با استناد به ماده ٦٤ قانون تامین اجتماعی در مواردی که کارفرما وفق مقررات دیگر(آئین نامه استخدامی) مکلف به پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری کارکنان خود باشد سازمان تامین اجتماعی صرفا عهده دار معالجه آنان خواهد بود.
بنابراین نظر به اینکه مطابق ماده ١٠ آئین نامه استخدامی اعضاء هیات علمی مصوب ٢٠/٢/٦٩ کارفرما مکلف به پرداخت حقوق و مزایای کامل در دوره مرخصی استعلاجی شده است.
بر این اساس پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری این قبیل بیمه شدگان از جانب تامین اجتماعی به علت منع قانونی موضوعیت ندارد.
این موضوع طی نامه ای در تاریخ ١٠/٩/٩٢ به مدیرکل محترم بودجه و تشکیلات سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی کشور اعلام شده است.
٨٥-میزان پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری چقدر است؟
پاسخ:
طبق ماده ٦٢ قانون تامین اجتماعی
* غرامت دستمزد ایام بیماری متاهلان و متکفلان به میزان سه چهارم میانگین آخرین ٩٠ روز قبل از شروع بیماری می باشد.
* غرامت دستمزد ایام بیماری مجردها (مردیا زن) به میزان دو سوم میانگین آخرین ٩٠ روز قبل از شروع بیماری می باشد.
*اگر بیمه شده به هزینه سازمان تامین اجتماعی بستری شود در اینصورت غرامت دستمزد معادل یک دوم میانگین آخرین ٩٠ روز قبل از شروع بیماری می باشد.
*میزان غرامت پرداخت شده کمتر از حداقل حقوق نخواهد بود.
٨٦-میزان پرداخت کمک بارداری چقدر است؟
پاسخ:
طبق ماده ٦٧ قانون تامین اجتماعی
*در مدت یکسال قبل از وضع حمل،حق بیمه ٦٠ روز را پرداخته باشد
*دو سوم میانگین آخرین ٩٠ روز قبل از شروع بارداری می باشد.
*میزان غرامت پرداخت شده کمتر از حداقل حقوق نخواهد بود.
٨٧-شرائط و میزان پرداخت بیمه بیکاری چقدر است؟
پاسخ:
شرائط:
*بیمه شده قبل از بیکار شدن حداقل ٦ ماه سابقه پرداخت بیمه داشته باشد.
*بیمه شده ظرف ٣٠ روز از تاریخ بیکاری با اعلام مراتب بیکاری به اداره کل کار استان،آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی و یا مشابه آن اطلاع دهد.
*مراجعه پس از ٣٠ روز با عذر موجه و با تشخیص هیات حل اختلاف تا ٣ ماه امکان پذیراست.
مدت پرداخت بیمه بیکاری:
برای مجرد ها حداکثر ٣٦ ماه و برای متاهلان و متکفلان حداکثر ٥٠ ماه می باشد.
میزان پرداخت:
*میانگین آخرین ٩٠ روز قبل از بیکاری است.
*میزان بیمه بیکاری پرداخت شده کمتر از حداقل حقوق نخواهد بود.
٨٨-   ١٠ سال سابقه بیمه کشاورزی و ٤ سال بیمه تامین اجتماعی و جراحی چشم دارد.تقاضای بازنشستگی یا ازکارافتادگی؟
پاسخ:
*راه اول:اگر فرد در حال حاضر بیمه تامین اجتماعی است می تواند ١٠ سال سابقه بیمه کشاورزی خود را به تامین اجتماعی انتقال بدهد و مابه التفاوت را بپردازد و با ١٤ سال سابقه و ١٤ روز بازنشسته شود.
*راه دوم:استفاده از قانون ٦٠ سال سن و ١٠ سال سابقه به شرط داشتن شرط سنی
*نکته:اگر در حال حاضر بیمه شده تامین اجتماعی هست می تواند نظریه پزشک معالج متخصص را در خصوص ازکارافتادگی به شعبه تامین اجتماعی مربوط ارائه دهد تا در کمیسیون پزشکی پرونده مطرح گردد و در صورت دارا بودن شرائط ماده ٧٥ می تواند ازکارافتاده شود.
شرائط ماده ٧٥: داشتن یک سال سابقه در ١٠ سال اخیر /داشتن ٩٠ روز سابقه در ظرف یکسال مذکور/این دو شرط قبل از تاریخ شروع بیماری فرد محقق شده باشد.
٨٩-  چرا بیمه قالیبافی سخت تر شده است؟
پاسخ:
بر اساس گزارشات رسیده برخی بیمه شدگان قالیبافی که از امکان کمک دولت استفاده کرده اند به این شغل اشتغال ندارند.کارگروهی تشکیل شد و مقرر گردید بازرسی ها مجددا صورت بگیرد و بیمه شدگان باید شرایط زیر را داشته باشند:
١- داشتن دار قالی در منزل و یا محل کار
٢- پیشرفت فیزیکی کار
٣- اشتغل واقعی به کار قالیبافی
٩٠-  چرایی عدم اعلام ترک کار در شغل قبل و جریمه شدن کارفرمایان؟
پاسخ:
کارفرما می تواند تقاضای بررسی در هیات های بدوی و تجدید نظر کند.
٩١-  بیمه شاغلان در نانوایی چگونه است؟
پاسخ:
نانوایی ها از کمک دولت بهره مند هستند به میزان ٢٠ درصد و فقط ٧ درصد حق بیمه را کارگر و ٣ درصد را کارفرما بابت بیمه بیکاری پرداخت می کند.
٧ درصد بیمه کارگر می شود حدود ٤٥ هزار تومان
مشاغل سخت:شاطر و نان دآر سنگکی،شاطر و نان درآر همه انواع نانوایی ها
٩٢-  بیمه مربیان آموزشگاههای رانندگی را توضیح دهید.
پاسخ:
مربیان آموزشگاههای رانندگی همانطور که از عنوان برمیاد هست« مربی» و نه راننده.
پس حق بیمه مربیان محترم می بایست توسط مسئولان آموزشگاه به تامین اجتماعی ارسال بشود .
اما معمولا چون مربیان محترم با خودرو  متعلق به خودشان به شغل شریف تعلیم رانندگی مشغول هستند کارفرما محسوب می شوند و قوانین مشاغل آزاد شامل این عزیزان می شود.
از طرف دیگر کمک های قانونی دولت محترم از محل اجرای قانون هدفمندی یارانه ها بر اساس تصریح قانون فقط شامل رانندگان مسافربر و یا حمل و نقل بار می شود و نه افراد دیگر.
مربیان محترم هم درخواست دارند که این کمک ها شامل حال آنها هم بشود که البته موضوع از طریق سازمان تامین اجتماعی به مراجع تصمیم گیر ارسال شده ولی تاکنون هیچ مصوبه جدیدی در این باره به سازمان ارسال نشده که در صورت تصویب و ارسال،سازمان تامین اجتماعی آمادگی اجرای قانون رو به بهترین شکل ممکن دارد.
٩٣- چرا باید مابه التفاوت سرانه درمان فرزندان چهارم مربوط به سالهای قبل را پرداخت کنیم؟
پاسخ:
پرداخت حق سرانه درمان تا زمانی که والدین نسبت به عودت دفترچه های درمان که نیاز دارند اقدام نکنند محاسبه و دریافت خواهد شد خواه از دفترچه درمان استفاده کرده باشند یا خیر.
اما در جهت مساعدت به آنان،امکان اقساطی کردن وجود دارد.
البته با اصلاح قانون توسط مجلس شورای اسلامی در تاریخ ٢٠ خرداد ٩٢ و ابلاغ قانون توسط هیات وزیران به سازمانها ونهادها ، سازمان تامین اجتماعی هم با صدور دستورالعملی اعلام کرد از تاریخ ٢٩ تیرماه ٩٢ در راستای سیاستهای دولت محترم ،وصول حق سرانه درمان جهت فرزند یا فرزندان چهارم و به بعد کلیه بیمه شدگان و مستمری بگیران اجباری و اختیاری متوقف شد.
٩٤-  فرایند ادعای سابقه در تامین اجتماعی چگونه است؟
پاسخ:
در صورتی که کارفرما بدون توجه به ماده ٣٩ قانون تامین اجتماعی در زمان اشتغال کارکنان تحت شمول،از بیمه نمودن کارکنان خود،خودداری کند شخص مدعی باید با تکمیل فرم مخصوص و ضمیمه کردن مدارک و مستندات اشتغال بکار اقدام و به شعبه بیمه آخرین لیست واریزی حق بیمه ارائه نماید.
موضوع در کمیته ادعای سابقه شعبه و استان مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به مستندات ارائه شده اعلام نظر می شود.
مدارک:حکم استخدامی،لیست حقوق کارگاه منضم به اظهارنامه مالیاتی،دفاتر قانونی کارگاه،فیش بانکی،کارت حضور و غیاب و یا دفتر حضور و غیاب،فرم انجام معاینات قبل از استخدام و ...
نکته مهم: در صورتی که فرد هیچ گونه مدرک و مستندی ندارد باید به اداره کل کار مراجعه و شکوائیه ای تنظیم کند.
اداره کار موضوع را بررسی و نظر خود را پس از بررسی های کارشناسی به فرد و بیمه تامین اجتماعی اعلام می کند.
رای اداره کار برای تامین اجتماعی لازم الاجراست.
٩٥-  علت وقفه در بیمه قالیبافان؟
پاسخ:
بر اساس ماده ٣ قانون بیمه های اجتماعی قالیبافان،بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی شناسه دار مصوب ١٨/٥/٨٨ مجلس شورای اسلامی و آئین نامه اجرایی مربوط، محل تامین اعتبار اجرای قانون مذکور در قانون بودجه سال ٨٨ تعیین گردیده و اجرای قانون در سالهای بعد،منوط به تامین اعتبار مورد نیاز می باشد.
معاونت محترم برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور در نامه ای به وزیر محترم صنعت معدن و تجارت در تاریخ ١٢/٧/٩٣ اعلام کرده که امکان تامین اعتبار مازاد بر اعتبار مصوب مندرج در قانون بودجه سال جاری(٩٣) میسر نیست.
در همین راستا معاون فنی درآمد سازمان تامین اجتماعی با ارسال دستور اداری اعلام کرده به دلیل اینکه بودجه مصوب سال ٩٣ قانون مذکور تکافوی بیمه شدگان فعلی را نمی نماید تا اطلاع ثانوی (تامین اعتبار مورد نیاز) از پذیرش درخواست و انعقاد قرارداد قالیبافان امکان پذیر نبوده ولیکن برای کسانی که قبل از تاریخ ٢٦/٧/٩٣ درخواست خودشان را ارائه کردند از اداره کل فنی بیمه شدگان مجوز و هماهنگی لازم جهت انجام کار آنان اخذ خواهد شد.
٩٦- فرایند محاسبه بیمه خدمت سربازی چگونه است؟
پاسخ:
براساس بخشنامه شماره ۹۵ تمامی بیمه شدگانی که تا قبل از ۷ مرداد ۱۳۸۵ خدمت سربازی آن‌ها به اتمام رسیده است و قبل از آغاز خدمت سربازی و بعد از آن بیمه‌پرداز تأمین اجتماعی باشند از خرید بیمه خدمت سربازی معاف می‌شوند.
.افرادی که بعد از سال ۸۵ خدمت آن‌ها به اتمام رسیده است مشمول این قانون نمی‌شوند و باید نسبت به خرید خدمت سربازی اقدام کنند.
.
بیمه شدگان می‌توانند برای پذیرش مدت خدمت نظام وظیفه هر زمانی که تمایل دارند به شعب تأمین اجتماعی مراجعه کنند اما باید توجه داشته باشند که هر چه برای این منظور دیرتر اقدام کنند به دلیل افزایش سطح دستمزدها مبنای کسر حق بیمه میزان مبلغی که باید پرداخت کنند بیشتر خواهد شد.
.
مبنای محاسبه مدت خدمت نظام وظیفه، مدت زمانی است که به عنوان دوره سربازی در کارت پایان خدمت افراد ثبت شده است.
البته مدت زمان حضور داوطلبانه در جبهه ها در صورتی که فرد از جانبازان معزز باشد به عنوان سابقه بیمه لحاظ شده و مبلغی از این بابت نباید پرداخت شود.
فرمول محاسبه بیمه خدمت سربازی:میانگین ٢ سال دستمزد از تاریخ درخواست ضربدر تعداد ماههای خدمت درج شده در کارت پایان خدمت(هر چند ماه قید شده باشد) ضربدر ٧ درصد سهم بیمه شده
٩٧_علت اخذ مابه التفاوت سرانه درمان از مشاغل آزاد چیست؟
پاسخ:
نرخ حق سرانه درمان همه ساله متناسب با عملکرد، فرانشیز و تعرفه های واقعی، پس از تایید شورای عالی بیمه و تصویب هیات وزیران، برای اجرا به دستگاه های ذیربط اعلام می شود.

با توجه به اینکه نرخ حق سرانه درمان بیمه شدگان توسط دولت تصویب و به سازمان تامین اجتماعی ابلاغ می شود، این سازمان مبلغ سرانه درمان را به صورت علی الحساب از بیمه شدگان دریافت می کند تا خللی در بهره مندی آنان از خدمات درمانی تامین اجتماعی صورت نگیرد.
با تصویب و ابلاغ حق سرانه درمان، مابه التفاوت آن محاسبه و از بیمه شدگان موصوف اخذ می شود.
سازمان تامین اجتماعی با در نظر گرفتن منافع بیمه شدگان خود،حق بیمه و حق سرانه درمان بیمه شدگان صاحبان حرف و مشاغل آزاد را تا تصویب و اعلام میزان قطعی به صورت علی الحساب از آنان دریافت و این کار صرفا در راستای ارائه به موقع تعهدات درمانی برای این قبیل از مشمولان انجام می شود.
میزان سرانه درمان در سال ٩٢ مبلغ ١٤٣٠٠ تومان و در سال ٩٣ مبلغ ٢١٥٠٠ تومان است.
٩٨_ ٣٠ سال در ... کار کرده ام.دارم بازنشسته می شوم با شغل سخت و زیان آور,٤ درصد سخت و زیان آور کارگر بدهد یا کارفرما؟
پاسخ: ٤ درصد مستمری کارهای سخت و زیان آور می بایست توسط کارفرما و بصورت یکجا پرداخت شود و قانونگذار هم تصریح کرده است که پس از وصول این حق بیمه، سازمان تامین اجتماعی باید نسبت به اختصاص کد بازنشستگی به فرد متقاضی اقدام کند.
سازمان تامین اجتماعی در تازه ترین اقدام خود و بمنظور مساعدت به کارفرمایان و حفظ حقوق بیمه شدگان اصلاحات قابل توجهی در قانون داشته است.
در صورت ارائه تضامین معتبر از سوی کارفرما پرداخت مبلغ بدهی بابت ٤ درصد مستمری سخت و زیان آور تا ٩ قسط تقسیط می شود.
٩٩_١٩ سال سابقه کار در شغل سخت و زیان آور دارم.کی می توانم بازنشسته شوم؟
پاسخ:
هر سال کار در شغل سخت و زیان آور به میزان یک سال و نیم محاسبه می شود. در صورت تایید شغل با ٢٠ سال کار در مشاغل سخت و زیان آور به شرط داشتن ٥٠ سال سن بازنشسته می شوید.
١٠٠_ راننده برون شهری هستم.چند سال باید کار کنم تا بازنشسته شوم؟
پاسخ:
شرائط بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی
الف)٣٠ سال سابقه بیمه پردازی با ٥٠ سال سن
ب)٣٥ سال سابقه بیمه پردازی بدون شرط سنی
ج)٢٠ سال سابقه بیمه پردازی با ٦٠ سال سن (دریافت حداقل مستمری)
د)١٠ سال سابقه بیمه پردازی و کمتر با ٦٠ سال سن
١٠١_آیا بیمه دامداران جزو مشاغل سخت و زیان آور محاسبه می شود؟
پاسخ:
فرایند احتساب شغلی به عنوان شغل سخت و زیان آور این است که در ابتدا باید کارگر درخواست خود را بصورت مکتوب به اداره کل تعاون،کار و رفاه اجتماعی استان محل کار خود بدهد.
سپس کمیته استانی تعیین مشاغل سخت و زیان آور تشکیل جلسه داده و با در نظر گرفتن پارامترهای تعیین شده و نتیجه بررسی های کارشناسی به ارائه نظر می پردازد.
با اعلام موافقت این کمیته نامه های به سازمان تامین اجتماعی ارسال و با تطبیق مدارک و در صورت تایید نهایی هر سال کار کارگر در شغل مورد نظر یک سال و نیم سابقه بیمه لحاظ می شود.
١٠٢_ ملاک محاسبه حقوق بازنشستگی ٢ سال آخر بیمه پردازی است یا ٥ سال آخر؟
پاسخ:
ملاک محاسبه پرداخت مستمری بازنشستگی میانگین ٢ سال آخر بیمه پردازی است.
اگر افزایش در ٢ سال آخر غیر متعارف باشد بر اساس آئین نامه سازمان تامین اجتماعی می تواند میانگین  ٥ سال آخر بیمه پردازی را مبنا قرار داده و برای بازنشستگی مورد نظر قرار دهد.
١٠٣_ من مستمری بگیر پدرم هستم.الان ازدواج کرده ام و به خانمم دفترچه بیمه نمی دهند.چرا؟
پاسخ:
بر اساس ماده ٨١ قانون تامین اجتماعی مستمری و سایر حمایتهای قانونی فقط به همسر و فرزندان تعلق می گیرد و تبعیِ تبعی نمی تواند از این مزایا برخوردار شود.
١٠٤_ بیمه شده هستم.قانون ترک کار را نمی دانستم.از دامداری به راهسازی رفته ام.الان جریمه ام کرده اند؟چرا؟
پاسخ:
توضیحات کلی و ضروری درباره روند تصویب و اجرای قانون:
هر قانونی پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی و تایید شورای نگهبان قانون اساسی برای توشیح به رئیس جمهور ارسال می شود.
رئیس جمهور نیز  ٥ روز فرصت دارد تا قانون را امضاء نماید.
پس از امصای رئیس جمهور مجددا قانون به مجلس ارسال می شود تا رئیس مجلس دستور انتشار قانون را در روزناه رسمی بدهد.
پس از درج در روزنامه رسمی فرصت ١٥ روزه در نظرگرفته میشود و با اتمام این ١٥ روز قانون برای همه مردم لازم و قطعی می شود.
به عبارت دیگر: پس از اتمام ١٥ روز مذکور « جهل به قانون،رافع مسئولیت نیست»
اما نکته مهم:
کارفرمایان محترم لطف نموده و حتما ترک کار کارگران خود را در سریعترین زمان ممکن در لیست های ارسالی به بیمه درج کنند تا مشکلاتی از این دست پیش نیاید.
١٠٥_آیا می توانم پسرم را زودتر بیمه کنم تا زودتر بازنشسته شود؟
پاسخ:
حداقل سن برای بیمه اجباری ١٥ سال تمام است که بر مبنای ماده ٨٠ قانون کار می باشد.حداقل سن برای بیمه مشاغل آزاد نیز ١٨ سال تمام می باشد.
١٠٦_ ٤٠ سال قالیبافم,٨ سال سابقه بیمه قالیبافی دارم.لطفا توضیحاتی درباره بیمه قالیبافی ارائه نمائید.
پاسخ:
قالی بافی و مشاغل وابسته مانند چله دوانی،رفوگری و از این قبیل که در راستای تولید فرش هستند در قالب بیمه های غیراجباری تامین اجتماعی قرار می گیرند.
شرائط بیمه شدن قالی بافی:
الف)سن متقاضی بین ١٥ تا ٥٠ سال باشد.مازاد ٥٠ سال سن باید مازاد سنی پرداخت نماید.
ب)داشتن مجوز و اخذ معرفی نامه از سازمان صنعت معدن و تجارت استان و اتحادیه فرش
ج)انجام معاینات لازم
کلیه حمایتهای قانونی بجز غرامت دستمزد ایام بیماری و بیکاری شامل قالیبافان می شود.
شرائط بازنشستگی بیمه شدگان قالی بافی همانند سایر بیمه شدگان و تابع قانون عام تامین اجتماعی است.شرح کامل در پاسه سوال ١٠٠ آمده است.
نرخ حق بیمه پرداختی قالیبافان ٧ درصد است که در حدد ٥٠ هزا رتومان در سال ٩٣ می باشد.
مابقی ٢٠ درصد توسط دولت پرداخت می گردد.
١٠٧_در شرکت ... کار می کنم.بیمه کارگران را پرداخت نمی کنند.چکار باید بکنیم؟
پاسخ:
مرجع حل اختلاف بین کارگر و کارفرما  اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان است.بهتر است به اداره کل مراجعه و شکایت کنید.
١٠٨_ خرید سابقه بیمه چگونه امکان پذیر است؟
پاسخ:
طبق قوانین موجود امکان خرید سابقه بیمه برای پر کردن خلا سوابق بیمه ای وجود ندارد
١٠٩-شرایط و نحوه بیمه رانندگان حمل و نقل بار و مسافر درون‌شهری را بگوئید؟
پاسخ:
رانندگان حمل و نقل بار و مسافر درون‌شهری به رانندگان تاکسی، خطی (اعم از پلاک سفید و قرمز)، تریلر، کامیون، کامیونت، کمپرسی، رانندگان شاغل در آژانس‌های تاکسی تلفنی (خود مالک)، اتوبوس‌داران خود مالک، مینی‌بوس و وانت‌بار (اعم از سه چرخه و...) و هر نوع خودرو سبک و سنگین اطلاق می‌شود که دارای پروانه کار و مجوز لازم از مراجع ذی‌صلاح مربوطه (پروانه اشتغال رانندگی) بوده و با وسائط نقلیه عمومی درون‌شهری اشتغال به کار داشته و فاقد کارفرما باشند.
نرخ پرداخت حق‌بیمه رانندگان برابر ماده ٢٨ قانون تأمین‌اجتماعی معادل ٢٧‌درصد براساس حداقل دستمزد مصوب شورای‌عالی کار خواهد بود و برابر بند «ض» تبصره ١٤ قانون بودجه سال ٨٦ کل کشور، رانندگان می‌توانند با بهره‌مندی از کمک دولت به میزان   ده بیست و هفتم  (از محل بودجه عمومی کل کشور)  و    سه و نیم بیست و هفتم ( از منابع حاصله  از  هدفمندسازی  یارانه‌ها )  و در مجموع  با  برخورداری  از   سیزده و نیم بیست و هفتم  کمک دولت،  از تعهدات قانونی مربوطه شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و خدمات درمانی واحدهای درمانی ملکی و طرف قرارداد سازمان برخوردار شوند.
در زمینه پرداخت تعهدات کوتاه‌مدت سازمان تأمین‌اجتماعی به رانندگان حمل و نقل بار و مسافر درون شهری نیز باتوجه به تعاریف قانونی مربوطه پرداخت هزینه‌های وسایل کمک پزشکی (پروتز و اروتز) و کمک هزینه کفن و دفن به این قبیل از بیمه‌شدگان بلامانع است.
حداکثر سن پذیرش درخواست متقاضی بیمه‌رانندگان برای مردان و زنان ٥٠ سال تمام در تاریخ ثبت تقاضا خواهد بود و درصورتی که سن متقاضی بیشتر از سن مذکور باشد، پذیرش تقاضا منوط به داشتن سابقه پرداخت حق‌بیمه معادل مدت مازاد سنی مقرر خواهد بود.
درخصوص نحوه پرداخت حق‌بیمه هم رانندگان می‌توانند از طریق تعاونی‌های کارگزار مربوطه یا شرکت‌های تعاونی تاکسیرانی خصوصی دارای مجوز نسبت به پرداخت حق‌بیمه اقدام کنند.
١١٠- شرائط پرداخت کمک هزینه ازدواج چیست؟
پاسخ:
بر اساس قوانین و مقرارت سازمان تأمین اجتماعی در صورتی که بیمه شده در ٥ سال پیش از ازدواج حداقل حق بیمه ٧٢٠ روز کار را به شعبه تأمین اجتماعی پرداخت کرده باشد، مشمول دریافت این تعهد کوتاه مدت می شود.
بر این اساس، در صورتی که ازدواج اولین ازدواج بیمه شده باشد و عقد ازدواج از نوع دایم بوده و در دفتر رسمی ازدواج ثبت شده باشد می تواند با مراجعه به شعب تأمین اجتماعی کمک هزینه ازدواج این سازمان را دریافت کند.
لازم به ذکر است برای دریافت کمک هزینه ازدواج، هنگام مراجعه به شعبه یا کارگزاری مربوطه به همراه داشتن اصل دفترچه درمانی، اصل و فتوکپی تمامی صفحات شناسنامه زوجین و اصل و فتوکپی عقدنامه الزامی است.
١١١-مقررات پرداخت کمک هزینه اروتز و پروتز کدام است؟
پاسخ:
بیمه شدگان اجباری، اختیاری، مستمری بگیرانی که درمان آنها مطابق ماده ٨٩ قانون با کسر ٢ درصد مستمری انجام می گیرد، مقرری بگیران بیمه بیکاری، بیمه شدگان توافقی و افراد تحت تکفل آنان مشمول دریافت هزینه وسایل کمک پزشکی هستند.
بنا بر قوانین سازمان تأمین اجتماعی بیمه شدگان مشمول دریافت هزینه وسایل کمک پزشکی برای دریافت آن باید مدارکی شامل گواهی تجویز پروتز و اروتز از سوی پزشک معالج (متخصص مرتبط)فاکتور خرید وسایل کمک پزشکی را به شعب تأمین اجتماعی ارایه کنند (به استثنای پروتز دندان که صرفا" با گواهی و فاکتور دندانپزشکان و دندان سازان تجربی دارای مجوز از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قابل بررسی و پرداخت خواهد بود.)
بر این اساس مرجع تأیید گواهی تجویز وسایل کمک پزشکی برای بیمه شدگان تأمین اجتماعی در خصوص پروتز و اروتزهای با تعرفه بیش از ٢٠٠ هزار ریال پزشکان معتمد و در مورد وسایل کمک پزشکی با قیمت بیش از ٧٠٠ هزار ریال ، شوراهای پزشکی تأمین اجتماعی است.
١١٢-آیا دفترچه درمانی تأمین‌اجتماعی به افراد تحت‌تکفل بیمه‌شده سرباز ارائه می شود؟
پاسخ:
بهره‌مندی از خدمات درمانی یکی از مهمترین مزایایی است که سازمان تأمین‌اجتماعی به بیمه‌شدگان اصلی و اعضای خانواده تحت‌تکفل آنها ارائه می‌کند و براساس قوانین تأمین‌اجتماعی، در ایام خدمت سربازی بیمه‌شده اصلی، افراد تحت‌تکفل وی از مزایای قانونی بیمه‌های اجتماعی به ویژه خدمات درمانی برخوردار خواهند شد.
دربخشی از این اطلاعیه آمده است:بیمه‌شدگان واجد شرایط می‌توانند پس از طی مراحل و تکمیل مدارک، برای دریافت دفترچه درمانی، به شعبه تأمین‌اجتماعی قم مراجعه کنند.
اصل و تصویر دفترچه آماده به خدمت در اولین مراجعه و گواهی اشتغال به خدمت از واحدهای نیروهای مسلح، سازمان‌های مسلح یا سازمان‌های به کارگیرنده مشمولان از مدارک موردنیاز برای اخذ دفترچه درمانی بیمه‌شدگان سرباز است.
در مراجعات بعدی می‌بایست در گواهی مذکور عناوین اطلاعاتی شماره ملی، شماره بیمه شده، نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد و محل صدور شناسنامه، نام پدر بیمه‌شده سرباز درج شود.
١١٣-غرامت دستمزد ایام بیماری بیمه شدگان بر چه اساسی صورت می گیرد؟
پاسخ:
بر اساس ضوابط و قوانین سازمان تأمین اجتماعی، بیمه شدگانی که تحت معالجات پزشکی یا درمان های توانبخشی قرار می گیرند و موقتا" توانایی انجام کار را ندارند در مدت ایام بیماری، از سوی این سازمان غرامت دستمزد دریافت خواهند کرد.
بیمه شدگانی که به سبب بیماری های عادی و یا بیماری های حرفه ای، حوادث ناشی از کار و یا غیر ناشی از کار برای مدتی قادر به انجام کار نیستند برای دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری باید گواهی پزشک را به شعب تأمین اجتماعی استان ارایه کنند.
چنانچه مدت استراحت بیمه شده در هر نوبت از ٧ روز و در مجموع طی یک سال از ١٥ روز بیشتر نشود، تأیید آن توسط پزشک معالج کافی خواهد بود.
بر اساس قوانین سازمان تأمین اجتماعی، در صورتی که مدت استراحت بیش از ١٥ روز و کمتر از ٦٠ روز باشد، باید به تأیید پزشک معتمد سازمان برسد و چنانچه مدت استراحت بیمه شده ٦٠ روز و بیشتر در سال باشد باید به تأیید شورای پزشکی تأمین اجتماعی برسد.
غرامت دستمزد از اولین روزی که بیمه شده بر اثر حادثه یا بیماری قادر به کار نباشد، پرداخت می شود و غرامت دستمزد بیمه شده ای که بر اثر بیماری عادی در بیمارستان بستری شود از اولین روز محاسبه و پرداخت شده و در صورتی که بیمه شده ای بر اثر بیماری عادی قادر به کار نباشد و به صورت سرپایی درمان شود غرامت دستمزد از روز چهارم محاسبه و پرداخت می شود.
بیمه شدگان برای دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری با در دست داشتن اصل دفترچه درمانی و گواهی پزشک معتبر به شعب تأمین اجتماعی قم مراجعه کنند و مدت دریافت غرامت دستمزد جزو سوابق پرداخت بیمه محاسبه می شود.
١١٤-من کارگر یک کارخانه هستم.کارفرما ما را بیمه نمی کند.وظیفه کارفرما در این باره چیست؟
پاسخ:
کارگران از اولین روز اشتغال به کار، مشمول بیمه تأمین اجتماعی می شوند و کارفرمایان مکلف به پرداخت حق بیمه آنها هستند.
کارفرمایان برای تشکیل پرونده کارگاهی و اختصاص شماره کارگاهی به شعب تأمین اجتماعی مراجعه کنند.
کارفرمایان دارای شخصیت حقوقی اساسنامه شرکت، روزنامه رسمی مبنی بر تأسیس و آخرین تغییرات، پروانه کسب یا بهره برداری، جواز کار صادره از سوی مراجع ذیصلاح، اسناد مالکیت، اسناد اجاره، صلحنامه، اقرارنامه، شراکتنامه را برای تشکیل پرونده کارگاهی در هنگام مراجعه به شعبه واقع در محدوده جغرافیایی  به همراه داشته باشند.
کارفرمایان دارای شخصیت حقیقی هم پروانه کسب، پروانه تأسیس یا بهره برداری، اسناد مالکیت یا اجاره اعم از رسمی یا غیر رسمی، شناسنامه و کارت ملی خود را برای تشکیل پرونده کارگاهی به شعبه مربوطه ارائه کنند.
شعب تأمین اجتماعی پس از بررسی مدارک و درصورت تکمیل بودن آن، کد کارگاهی به کارگاه حقیقی یا حقوقی اختصاص داده و بازرسان سازمان تأمین اجتماعی نسبت به بازرسی از کارگاه اقدام می کنند.
پس از  طی این مراحل، کارفرما مکلف است، لیست صورت دستمزد و مزایای ماهانه هر یک از کارکنان را تا آخرین روز ماه بعد تهیه و نسبت به پرداخت مبلغ حق بیمه اقدام نماید.
١١٥-مدت زمان ارائه گوهی پزشکی به شعب تامین اجتماعی چند روز است؟
پاسخ:
بیمه شدگان باید گواهی پزشکی صادر شده توسط پزشک معالج را حداکثر ظرف یک هفته پس از تاریخ صدور به شعبه تامین اجتماعی مربوط ارائه کنند.
با عنایت به مفاد بند ١٢ و ١٤ بخشنامه ٢٩٤٨٩/٥١ مورخ ٧٤/١٠/١٦ سازمان تامین اجتماعی،لازم است گواهی پزشکی صادر شده توسط پزشک معالج حداکثر ظرف یک هفته از تاریخ تجویز،توسط بیمه شده به شعبه مربوطه ارائه گردد.
در صورت تجویز استراحت مطلق و عدم امکان مراجعه شخص بیمار، بستگان وی می توانند گواهی را در مدت زمان ذکر شده به شعبه تامین اجتماعی تحویل دهند.
اگر در فرصت یک هفته ای مقرر شده،گواهی پزشکی به شعبه تامین اجتماعی ارائه نشود سازمان هیچ مسئولیتی در قبال پیامدهای ناشی از عدم اقدام بموقع از قبیل عدم تمدید اعتبار دفترچه درمان و یا عدم صدور معرفی به کار بیمه شده نخواهد داشت.
١١٦- در صورت امکان جزئیات ازکارافتادگی در تامین اجتماعی را بفرمائید.؟
پاسخ:
بر اساس قانون تأمین‌اجتماعی، هر نوع بیماری منجر به کاهش قدرت کار و بروز ازکارافتادگی نمی‌شود، بلکه این کاهش باید پایدار باشد. زیرا تأیید کاهش توانایی در کمیسیون‌های پزشکی پس از خاتمه درمان و غیرقابل علاج تشخیص داده شدن بیماری و به ثمر نرسیدن خدمات توانبخشی، انجام می‌شود.
براساس ماده ٧٠ قانون تأمین‌اجتماعی، بیمه‌شدگانی که طبق نظر پزشک معالج غیرعلاج تشخیص داده می‌شوند، پس از انجام خدمات توان بخشی و اعلام نتیجه توان‌بخشی یا اشتغال چنانچه طبق نظر کمیسیون‌های پزشکی در ماده ٩١ این قانون توانایی خود را کاملاً یا بعضاً از دست داده باشند به ٣ حالت ذیل تقسیم می‌شوند.
براین اساس، هرگاه درجه کاهش قدرت کار بیمه‌شده ٦٦ درصد و بیشتر باشد به نحوی که نتواند با اشتغال به کار سابق یا کار دیگری بیش از یک‌سوم از درآمد قبلی خود را به دست آورد ازکارافتاده کلی و چنانچه میزان کاهش قدرت کار بیمه‌شده بین ٣٣ درصد و ٦٦ درصد و به علت حادثه ناشی از کار باشد، به نحوی که اشتغال به کار سابق یا کار دیگر، فقط قسمتی از درآمد خود را به دست آورد ازکارافتاده جزئی شناخته می‌شود.
همچنین اگر درجه کاهش قدرت کار بیمه‌شده بین ١٠ تا ٣٣ درصد بوده و موجب آن حادثه ناشی از کار باشد مستحق دریافت غرامت نقص مقطوع می‌شود. شایان ذکر است، بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری حرفه‌ای ازکارافتاده کلی شناخته شود، بدون درنظر گرفتن مدت پرداخت حق‌بیمه استحقاق دریافت مستمری ازکارافتادگی کلی ناشی از کار را خواهد داشت.
١١٧-  اگر کسی با ٣٠ سال سن ٥ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد ولی بعد از آن بیمه رد نکند تکلیف این ٥ سال حق بیمه چیست؟آیا در ٦٠ سالگی می تواند ادعای حق بیمه یا تقاضای بازنشستگی کند؟
پاسخ:

با توجه به قوانین و مقررات جاری برای بازنشستگی آقایان داشتن حداقل١٠ سال سابقه و٦٠ سال سن لازم است.البته مستمری استحقاقی این دسته از بیمه شدگان متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه پرداخت  می شود و مستمری با توجه به ماده ١١١ قانون تامین اجتماعی به حداقل حقوق سال مربوطه ارتقاء نمی یابد.ضمن اینکه در قوانین و مقررات تامین اجتماعی امکان استرداد حق بیمه های پرداختی پیش بینی نشده است.
١١٨- به مدت یکسال بیمه بیکاری دریافت کردم.فقط چند ماه تا پایان آن مانده بود که کار جدیدی پیدا کردم و بدون بیمه مشغول به کار شدم.تا اینکه کارشناس تامین اجتماعی به منزل ما آمد و خانواده ام بدون اطلاع از شرائط به کارشناس گفتند.با این اوصاف چه شرائطی برای من پیش خواهد آمد؟آیا مقرری بیمه بیکاری قطع خواهد شد و آیا باید جریمه پرداخت کنم؟
پاسخ:

شما باید اشتغال مجدد خود را به شعبه تامین اجتماعی گزارش می دادید.طبیعی است که مقرری بیمه بیکاری شما قطع خواهد شد و باید مبالغی که از زمان اشتغال من غیر حق دریافت کردید را به سازمان بازگردانید.البته بابت پنهان داشتن اشتغال جریمه ای به شما تعلق نخواهد گرفت.
١١٩- من از سال ٨٤ تحت تکفل پدرم هستم که بیمه ایشان مربوط به بنیاد جانبازان است.به تازگی از تامین اجتماعی درخواست بیمه خویش فرما کرده ام.آیا بیمه تحت تکفل پدر برای من سابقه محسوب می شود؟در صورت بیمه شدن من،بیمه قبلی باطل می شود؟
پاسخ:

برای متکفلین سابقه منظور نمی شود.فقط برای این افراد خدماتی از قبیل خدمات درمانی ارائه می شود و با بیمه شدن،موضوع بیمه کفالت منتفی است.
١٢٠- خانم ها با ٢٠ سال سابقه و ٤٢ سال سن چند روز حقوق دریافت می کنند؟
پاسخ:

بانوانی که مشمول قانون کار هستند با حداقل ٢٠ سال سابقه و ٤٢ سال سن می تواند بازنشسته شوند.مستمری این گروه از بیمه شدگان متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه که از ٢٠ سال کمتر نباشد محاسبه می شود.برای کسانی با این قانون بازنشسته می شوند ماده ١١١ قانون تامین اجتماعی که بر اساس آن مستمری نباید از حداقل حقوق سال مربوطه کمتر باشد رعایت نمی شود.
١٢١- در شرکتی مشغول به کار بودم.با توجه به حادثه بدی که برایم پیش آمد بعد از مدتی مشمول دریافت مستمری از کارافتادگی جزئی شدم.پس از دو سال چون در شرکت کارایی لازم را نداشتم با من قرارداد نبستند و بیکار شدم.در حال حاضر از بیمه بیکاری استفاده می کنم.چند سئوال دارم.
تا چه زمانی مقرری از کارافتادگی جزئی به من پرداخت می شود؟با توجه به وضعیتم دیگر هیچ شرکت و موسسه ای حاضر به اشتغال من نیست.پس از اتمام دوره دریافت مقرری بیمه بیکاری چگونه می توانم تا زمان بازنشستگی بیمه ام را ادامه دهم؟آیا در صورت بازنشستگی بازهم مستمری ازکارافتادگی جزئی به من پرداخت می شود یا خیر؟
پاسخ:

از کارافتادگی جزئی تا زمان احراز بازنشستگی یا ازکارافتادگی کلی به شما پرداخت می شود و با اشتغال مجدد هم قطع نمی شود.بعد از خاتمه مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری،باید کاری سبک و متناسب با وضعیت جسمی خود پیدا کنید تا بتوانید بیمه خود را پرداخت نمائید.
البته در صورت عدم اشتغال نیز می توانیدخود را بیمه اختیاری کنید.اگر بازنشسته شوید دیگر مستمری ازکارافتادگی جزئی به شما تعلق نمی کیرد.
١٢٢- کارمند پیمانی... بودم و ١٠ سال سابقه تامین اجتماعی دارم.سه سال قبل ... بیکار شدم.دیوان عدالت اداری نیز بعد از ٢ سال همان رای را تایید کرد.هیچ گونه حق سنوات و پولی به من پرداخت نشد.به اداره کار هم مراجعه کردم گفتند چون کارمند هستی بیمه بیکاری به شما تعلق نمیگیرد.آیا واقعا اینطور است؟برای ادامه بیمه ام که بازنشستگی داشته باشد چه کار باید بکنم.در این سه سال هم هیچ جا شاغل نبوده و بیمه پرداخت نکرده ام.
پاسخ:

در قانون بیمه بیکاری فقط مشمولین قانون کار تحت پوشش بیکاری قرار گرفته اند و کارفرما موظف است هر ماه علاوه بر حق بیمه تامین اجتماعی سه درصد نیز حق بیمه را بابت کارکنان خود به عنوان بیمه بیکاری پرداخت کنند.
بنابراین ضوابط این قانون،مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر مشولین استخدامی را در بر نمی گیرد.
در مورد سئوال دوم شما نیز لازم به توضیح است که سوایق شما در سازمان تامین اجتماعی محفوظ است و در صورت اشتغال مجدد می توانید بیمه خود را کامل کنید تا شرائط بازنشستگی را احراز کنید.
در صورت عدم اشتغال در کارگاههای مشمول قانون کار از طریق بیمه اختیاری و با پرداخت حق بیمه مربوط می توانید بیمه خود را ادامه دهید و آن را تکمیل نمائید.
١٢٣- هزینه سرانه درمان و دفترچه درمانی چقدر است؟اگر دفترچه درمانی نخواهیم و فقط بخواهیم از بازنشستگی تامین اجتماعی استفاده کنیم چقدر از هزینه ماهانه بیمه کم می شود؟
پاسخ:

در بیمه اجباری مشمولین قانون کار،حق بیمه ٣٠ درصد حقوق و دستمزد است که ٩ درصد آن مربوط به خدمات درمانی است.در این نوع بیمه کلیه خدمات و تعهدات به طور کامل ارائه می شود و نمی توان آن را تفکیک کرد و برخی از خدمات را پذیرفت.
در بیمه اختیاری که حق بیمه آن ٢٦ درصد است نیز کلیه خدمات ارائه می شود ولی در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد،فرد می تواند موضوعات بیمه را به تفکیک انتخاب کند که بیمه بازنشستگی شامل ١٢ درصد دستمزد موافقت شده است.
١٢٤- آیا شخص حقوقی می تواند کارگر محسوب شود؟
پاسخ:

خیر.شغل کارگری قائم به شخص است.ماده ٢ قانون کار هم کارگر را تحت عنوان «کسی... »معرفی کرده است.در صورتی که در ماده ٣ کارفرما را «شخصی... »معرفی می کند که نشان دهنده آن است که کارفرما می تواند هم فرد باشد هم شرکت(شخصیت حقوقی).
قرارداد کار با یک نفر به عنوان کارگر منعقد می شود و چنانچه به هر دلیل مثل فوت،بیماری و ... قادر به انجام دادن تعهدات و وظائف خود نباشد این تعهدات به دیگری مثلا وراث منتقل نمی گردد و قرارداد کار باطل می شود.
١٢٥- سی ساله هستم و تحت تکفل پدرم قرار دارم.در شرکتی مشغول کار هستم.اگر تا یک سال بیمه پرداخت کنم و بعد به هر دلیل نخواهم کار کنم با توجه به اینکه نه رسمی هستم نه قراردادی،دیگر حقوقی ندارم که از آن حق بیمه کسر شود.در این صورت باید چه کار کنم؟چطور می توانم بیمه را ادامه دهم؟اگر نخواهم بیمه را ادامه دهم پول هایی که در این مدت از حقوقم کسر شده چه می شود؟
پاسخ:

بیمه برای هر شخصی لازم است.بیمه در واقع تضمینی برای زندگی است.در مورد حقوق شما باید گفت حق بیمه بر اساس حقوق فرد تعیین می شود که از حداقل حقوق سال مربوطه نباید کمتر باشد.سابقه در سازمان تامین اجتماعی همیشه برای فرد باقی می ماند و هر وقت حائز شرائط دریافت خدماتی شود قابل استفاده است.مشملین قانون کار مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری هستند.بنابراین چنانچه بیمه شده ای بدون اختیار بیکار یا اخراج شود در صورت داشتن شرائط و رعایت ضوابط می تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کند.
در مورد کسانی که مشمول بیمه اجباری نیستند بیمه خویش فرما وجود دارد که بر اساس ان می توانند بیمه پردازی خود را ادامه دهند.لازم به یادآوری است که در بیمه تامین اجتماعی حق بیمه های پرداختی قابل برگشت نیست و فقط امکان انتقال آن به صندوق های دیگر بیمه ای وجود دارد.
١٢٦- در صورتی که شخصی کسور بازنشستگی خود را از صندوق بازنشستگی کشوری دریافت کرده باشد می تواند مجددا آن را به حساب صندوق واریز کند و خواستار انتقال آن به سازمان تامین اجتماعی شود؟
پاسخ:

واریز مجدد کسور دریافتی و درخواست انتقال آن به سایر صندوق ها طبق قوانین و دادنامه هیات عمومی دیوان عدالت اداری مقدور نیست.
١٢٧- چه مشاغلی در دستگاههای دولتی جزو مشاغل کارگری و تحت پوشش قانون کار قرار دارند؟
پاسخ:

رشته های شغلی زیر بر اساس بخشنامه شماره ١٣٠١/٩ مورخ ٦/٦/٦٤ سازمان امور اداری و استخدامی کشور مشاغل کارگری به شمار می روند؛دوزنده،آرایشگر،رختشوی و اطوکش،نانوا،رنگ کار ساختمان،شیشه بر،حفار،تراشکار،آبکار،درودگر،صافکار،عایق بند،حلبی ساز،لاستیک کار،سراج،فرم بند،سرویس کار و کمک راننده،رنگ کار ماشین آلات،تعمیرکار ساعات،ماشین چی،اشتروتیپ و حکاک،کلیشه ساز،حروفچین،آشپز،نظافتچی،بسته بند،مکانیسین،الکتریسین،مکانیسین وسایل الکترونیکی،مامور راه و ساختمان،تعمیرکار صنایع فلزی،متصدی جرثقیل سقفی و دروازه ای
١٢٨- حداکثر سابقه قابل محاسبه برای تعیین مستمری بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی چند سال است؟
پاسخ:

٣٥ سال
١٢٩- آیا کارگاهها محدودیتی در تعداد افراد بیمه شده دارند یا می توانند هر تعدادی را بیمه کنند؟
پاسخ:

محدودیتی وجود ندارد.فقط در کارگاههای مشول معافیت سهم کارفرمایی بیمه شدگان تا ٥ نفر از پرداخت سهم حق بیمه کارفرما معاف می شوند و برای مابقی باید حق بیمه به طور کامل پرداخت شود.
١٣٠- خدمت سربازی جزو سوابق تامین اجتماعی محسوب می شود؟
پاسخ:

با پرداخت حق بیمه مربوطه،مدت خدمت نظام وظیفه(ضرورت،احتیاط،ذخیره)قبل از اشتغال یا حین اشتغال جزو سوابق بیمه شده منظور خواهد شد.(ماده ١٤ قانون کار و ماده ٩٥ قانون تامین اجتماعی)
١٣١- با توجه به اینکه طبق قانون کار ساعات کار در هفته ٤٤ ساعت است،آیا ساعات صرف غذا جزو ساعات کار محسوب می شود یا خیر؟
پاسخ:

به موجب ماده ٥١ قانون کار،ساعت کار مدت زمانی است که کارگر نیرو و وقت خود را به منظور انجام دادن کار در اختیار کارفرما قرار می دهد لذا قانونا اوقات صرف غذا و استراحت جزو ساعات کار محسوب نخواهد شد.
بدیهی است چنانچه بر اساس عرف و روال کارگاه از قبل،اوقات مذکور جزو ساعات کار محسوب می شده عرف و رویه مذکور کماکان معتبر خواهد بود.
١٣٢- در شرکتی خصوصی یک سال و نیم حسابدار بودم.اما ٦ ماه بیمه ام رد شد.در حال حاضر به صورت پاره وقت کار می کنم و بیمه ندارم.دو سئوال داشتم:
بیمه مشاغل آزاد بهتر است یا اختیاری؟
برای این کار باید به کجا و کدام شعبه بیمه مراجعه کنم؟
پاسخ:

بیمه اختیاری با توجه به اینکه کلیه خدمات را شامل می شود از بیمه صاحان حرف و مشاغل آزاد بهتر است.در این بیمه حق بیمه ٢٦ درصد دستمزد توافق شده و برای انعقاد این نوع بیمه،داشتن ٣٠ روز سابقه قبلی لازم است. برای بیمه شدن به شعبه نزدیک منزل خود مراجعه کنید.
١٣٣- از سال ٨٦ تا ٩١ در شرکتی مشغول به کار بوده ام.ولی بیمه دو سال آخر را برایم رد نکردند و در مقابل اعتراضم اعلام کردند که بعدا پرداخت می کنند و من هم به دلیل عدم اطلاع قبول کردم.
تا سال ٩١ که محل کارم را تغییر دادم.یعنی از سال ٨٩ تا ٩١ برایم بیمه رد نشده ولی اشتغال داشته ام.سئوالم این است که آیا می توانم برای پرداخت حق بیمه آن دو سال اقدام یا شکایت کنم؟اگر بخواهم مبلغ حق بیمه را خودم از طرف کارفرما پرداخت کنم مبلغ حق بیمه چگونه محاسبه و به چه طریق پرداخت می شود؟جریمه آن چقدر است و آیا امکان قسط بندی آن وجود دارد؟
پاسخ:

برای دو سالی که برای شما حق بیمه رد نشده می توانید به اداره کار مراجعه و از کارفرمای خود در مورد عدم اجرای ماده ١٤٨ قانون کار و نپرداختن حق بیمه دوره مذکور شکایت کنید.
مسئول پرداخت حق بیمه در بیمه های اجباری کارفرماست و بیمه شده دراین ارتباط مسئولیتی ندارد و چنانچه رای هیات های حل اختلاف مبنی بر پرداخت حق بیمه دوره مذکور توسط کارفرما صادر شود کارفرما موظف است حق بیمه را به تامین اجتماعی پرداخت کند.
حق بیمه ماهانه هر کارگر ٣٠ درصد دستمزد پرداختی توسط کارفرماست که ٢٣ درصد آن سهم کارفرما و ٧ درصد سهم بیمه شده است.
دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه نباید از حداقل دستمزد سال مربوطه کمتر و از حداکثر آن بیشتر باشد.
١٣٤- من ٤ سال بیمه تامین اجتماعی بودم.الان می خواهم بیمه ام را ادامه دهم.بیمه اختیاری بهتر است یا مشاغل آزاد؟چرا؟
سئوال دوم:همسرم بیمه اختیاری است و در قراردادش ذکر شده در صورتی که از جای دیگری برایش بیمه رد شود قراردادش باطل می شود.در حال حاضر میخواهداز پروانه نظام پزشکی استفاده کند و شرکتی که می خواهد در آن اشتغال یابد می گوید حتما باید حداقل ٢ ماه برایش بیمه رد شود.ایشان هم یکسال بیمه اختیاری را واریز کرده است.می خواهم بدانم از لحاظ قانونی مشکلی برایش ایجاد می شود یا خیر؟
پاسخ:

در مورد سئوال نخست:در مجموع با توجه به خدمات بهتر،بیمه اختیاری نسبت به بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد بهتر است.زیرا کلیه خدمات در بیمه اختیاری از قبیل درمان،مستمری،بازنشستگی، ازکارافتادگی، مستمری بازماندگان و ... به طور کامل ارائه می شود.
در بیمه اختیاری به دلیل نبودن رابطه کارگری و کارفرمایی و فقدان اشتغال،خدماتی از قبیل بیمه بیکاری،غرامت دستمزد ایام بیماری،بارداری و پرداخت هزینه ازدواج ارائه نمی شود.
در مورد سئوال دوم:در صورتی که بیمه شده اختیاری در کارگاههای مشمول قانون کار مشغول به کار شود بیمه اختیاری او لغو می شود زیرا بیمه اجباری بر بیمه خوش فرما اولویت دارد و به صورت اجباری در چارچوب قانون اجرا می شود.
ضمن اینکه بیمه اجباری بر بیمه های خویش فرما برتری دارد بنابراین سوابق بیمه اختیاری شما محفوظ است ولی از زمانی که در کارگاهی مشغول به کار شوید باید حق بیمه توسط کارفرما پرداخت شود.
١٣٥- کارمند(بدون قرارداد و غیر رسمی)صدا و سیما هستم.با یک سال سابقه بیمه خویش فرما(از سال ٩٣).برای سال ٩٤ فیش ١٢ ماهه گرفتم که از سازمان اطلاع دادند در صورت تمایل می توانم بیمه صدا و سیما شوم.حال دو سئوال داشتم:
اول:آیا صدا و سیما بیمه قبلی من را قبول می کند یا بیمه خویش فرمای من باطل می شود؟
دوم:در صورتی که به هر دلیلی از سازمان خارج شوم و دوباره مجبور باشم بیمه را بصورت خویش فرما ادامه دهم آیا دوباره باید تمام مراحلی که قبلا برای خویش فرما شدن انجام داده ام بگذرانم؟
پاسخ:

نخست:سابقه بیمه پردازی شما در سازمان تامین اجتماعی محفوظ است و می توانید آن را به صندوق بیمه ای دیگر منتقل کنید ولی طبق قانون فقط برای یک بار امکان انتقال سابقه وجود دارد.
دوم:برای انعقاد مجدد بیمه اختیاری باید مراحل مختلف مثل معاینه پزشکی طی شود.
١٣٦- آیا کسی که قبلا بیمه اختیاری بوده و حالا در شهر یا محل دیگری زندگی می‌کند و می‌خواهد خود را بیمه کند باید برای بیمه مجدد به شعبه یا شهر قبلی خود مراجعه کند؟
پاسخ:

با توجه به اصلاحات جدید در این زمینه، دیگر نیازی به مراجعه به شهر یا شعبه قبلی نیست و متقاضی می‌تواند در شعبه محل یا شهر اقامت خود بیمه اختیاری درخواست کند.
١٣٧- پدر من کارگر است، بالای ۶۰ سال سن دارند و تحت پوشش هیچ بیمه‌ای نیست. آیا راهی برای بیمه کردن ایشان وجود دارد؟
پاسخ:

با توجه به اینکه ایشان سابقه بیمه‌ای ندارند و سنشان نیز بالاست، نمی‌توانند بیمه خویش‌فرما شوند. تنها در صورتی که در کارگاهی مشغول به کار شوند تا حق بیمه ایشان به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود.
١٣٨- همسر من کارت پایان خدمت ندارد و متولد ۱۳۶۱ است. ایشان مشغول به کار آزاد هستند و تا به حال تحت پوشش هیچ بیمه‌ای نبوده‌اند. به نظر شما برای استفاده از تسهیلات بازنشستگی و...، از چه طریق می‌توانند بیمه شوند؟ در ضمن من مشغول به کارم و جداگانه تحت پوشش بیمه اجباری هستم.
پاسخ:

بیمه نیازی به کارت پایان خدمت ندارد، ولی قرارداد کار با کارت پایان خدمت منعقد می‌شود؛ چراکه در غیر این صورت برای کارفرما مسئولیت دارد. همسر شما می‌تواند خود را بیمه خویش‌فرما کند، یعنی بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد.
١٣٩- آیا کلیه متقاضیان بیمه اختیاری می‌توانند دستمزد مبنای حق بیمه را خود انتخاب کنند؟
پاسخ:

تعیین دستمزد مبنای حق بیمه برای متقاضیانی که بیش از ده سال سابقه بیمه‌ای دارند بر اساس میانگین آخرین ۳۶۰ روز کارکرد بیمه آنان صورت می‌گیرد.
١٤٠- شرایط پرداخت مستمری از کار افتادگی به بیمه شدگان تأمین اجتماعی چیست؟
پاسخ:
بر اساس ضوابط سازمان تأمین اجتماعی در صورتی که از کار افتادگی بیمه شده بین ١٠ تا ٣٣ درصد باشد و بیمه شده بر اثر حوادث ناشی از کار دچار آسیب شده باشد استحقاق دریافت غرامت مقطوع نقص عضو را خواهد داشت.
اگر میزان کاهش توانایی کار بیمه شده بر اساس نظر کمیسیون پزشکی بین ٣٣ تا ٦٦ درصد باشد، در صورتی که صدمه وارده به بیمه شده بر اثر حوادث ناشی از کار باشد وی از کار افتاده جزیی ناشی از کار شناخته می شود.
چنانچه بیمه شده ای در اثر حوادث غیر ناشی از کار و یا بیماری های عادی آسیب دیده و توانایی خود را حسب نظر کمیسیون های پزشکی پیش بینی شده در قانون تأمین اجتماعی به صورت کامل از دست بدهد در چارچوب قانون و با احراز شرایط قانونی مورد حمایت قرار می گیرد که در این صورت مستمری تنها به بیمه شده ای تعلق می گیرد که ظرف ١٠ سال قبل از تاریخ وقوع حادثه غیر ناشی از کار یا شروع بیماری منجر به ازکارافتادگی کلی، دارای یک سال سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان بوده و نیز ظرف یک سال قبل از تاریخ وقوع حادثه یا بیماری مورد بحث دارای ٩٠ روز سابقه پرداخت حق بیمه باشند.
بیمه شدگانی که طبق نظریه پزشک معالج به عنوان از کار افتاده کلی معرفی می شوند در صورتی که نظر پزشک معالج توسط کمیسیون پزشکی تأیید شود برای برقراری مستمری از کارافتادگی باید با در دست داشتن  نظریه کمیسیون های پزشکی بدوی یا تجدید نظر، تصویرشناسنامه بیمه شده و افراد تحت تکفل خویش، کارت ملی و تصویر سند ازدواج به آخرین شعبه تأمین اجتماعی که دریافت کننده حق بیمه آنان است،مراجعه کنند.
١٤١- آیا عکس دار کردن دفترچه های  بیمه الزامی است؟
پاسخ:
بیمه شدگان اصلی  برای صدور،تمدید و یا تعویض دفترچه درمانی کودکان بالای دو سال در شعب و کارگزاری ها،حتماً یک قطعه عکس برای الصاق به دفترچه درمانی به همراه داشته باشند.
برای پذیرش و بستری کودکان بالای دو سال در بیمارستان ها و مراکز طرف قرار داد سازمان تأمین اجتماعی، ارائه دفترچه درمانی عکس دار الزامی است.
 از ٢٩ تیر ماه سال ٩٢ تمام محدودیت ها برای صدور دفترچه درمانی فرزندان چهارم و به بعد بیمه شدگان این سازمان لغو شده است.
 تمام فرزندان ذکور تا سن ٢٢ سالگی با اخذ تعهدنامه کتبی مبنی بر عدم اشتغال به کار از سوی بیمه شده اصلی حائز اخذ شرایط دریافت دفترچه تأمین اجتماعی هستند،و پس از این سن با ارائه گواهی اشتغال به تحصیل مادامی که به تحصیل می پردازند، مشمول اخذ دریافت دفترچه درمانی هستند.
 فرزندان دختر بیمه شدگان تا زمانی که شاغل نبوده و یا ازدواج نکرده باشند، دفترچه درمانی دریافت می کنند.
١٤٢- شرائط پرداخت مستمری به بازماندگان تامین اجتماعی چیست؟
پاسخ:
بر اساس قوانین و مقررات سازمان تأمین اجتماعی، بیمه شده فوت شده ای که در ١٠ سال آخر حیات خود حداقل حق بیمه یک سال خود را پرداخت کرده باشد، مشروط به آنکه ٩٠ روز حق بیمه در آخرین سال حیات او پرداخت شده باشد، بازماندگان این بیمه شده مشمول دریافت مستمری می شوند.
در صورتی که بیمه شده متوفی بیش از ٢٠ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، بازماندگانش مشمول دریافت مستمری قرار می گیرند.
بر اساس ضوابط سازمان تأمین اجتماعی در صورتی که سابقه پرداخت حق بیمه بین ١٠ تا ٢٠ سال باشد، مستمری به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه به بازماندگان بیمه شده پرداخت می شود و در صورتی که سابقه پرداخت حق بیمه ١ تا ١٠ سال باشد و فوت بیمه شده بعد از ٢٧/٧/٧٦ رخ داده باشد، بازماندگان واجد شرایط وی مشمول دریافت مستمری به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه خواهند بود.
 همسر بیمه شده متوفی، فرزندان ذکور متوفی که سن آنان کمتر از ١٨ سال بوده یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته و یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق نظریه کمیسیون های پزشکی مربوطه از کار افتاده باشند و فرزندان اناث نیز به شرط عدم ازدواج و اشتغال به کار، مستمری بازماندگان دریافت خواهند کرد.
پدرو مادر متوفی در صورتی که تحت تکفل وی بوده و سن پدر بیش از ٦٠ سال و مادر بیش از ٥٥ سال باشد و یا به تشخیص کمیسیون پزشکی از کارافتاده بوده و در هرحال از سازمان مستمری دریافت نکنند، مشمول دریافت مستمری خواهند بود.
بر اساس ضوابط و مقرات سازمان تأمین اجتماعی، سهم همسر متوفی معادل ٥٠ درصد کل مستمری استحقاقی بیمه شده است و چنانچه بیمه شده یا مستمری بگیر متوفی داری چند همسر دایم باشد، ٥٠ درصد سهم همسر به تساوی بین آنان تقسیم خواهد شد.
١٤٣- کمک هزینه کفن و دفن چگونه پرداخت می شود؟
پاسخ:
یکی از انواع حمایت های سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کمک هزینه کفن و دفن به خانواده بیمه شدگان متوفی است و هدف از پرداخت این کمک هزینه، جبران قسمتی از هزینه هایی است که بازماندگان افراد مشمول قانون تأمین اجتماعی برای کفن و دفن آنان متقبل می شوند.
بر اساس بند ١٨ ماده ٢ قانون تأمین اجتماعی، کمک هزینه کفن و دفن مبلغ مقطوعی است که برای تأمین هزینه های مربوط به کفن و دفن بیمه شده، در مواردی که خانواده او این امر را به عهده می گیرند، به بازماندگان وی پرداخت می شود.
بر اساس ضوابط و قوانین تأمین اجتماعی، کمک هزینه کفن و دفن علاوه بر بازماندگان بیمه شدگان اجباری و اختیاری به بازماندگان بازنشتگان، ازکارافتادگان کلی و مقرری بگیران بیمه بیکاری متوفی نیز پرداخت می شود.
برقرار بودن ارتباط بیمه شده با کارفرمای کارگاه مشمول قانون تأمین اجتماعی شرط اصلی پرداخت کمک هزینه کفن و دفن به بازماندگان بیمه شده متوفی است و افرادی که قبل از فوت فاقد ارتباط بیمه ای با سازمان تأمین اجتماعی باشند مشمول دریافت این کمک هزینه نیستند.
بیمه شده ای که قبل از فوت به عللی مانند بیماری و بارداری به صورت موقت ارتباط کاری با کارفرما نداشته باشد، مشمول دریافت کمک هزینه کفن و دفن است.
به منظور مساعدت و با هدف تأمین بخشی از هزینه های مربوطه، کمک هزینه کفن و دفن بابت فوت همسر در صورت احراز شرایط قانونی صرفاً به بیمه شده و مستمری بگیر اصلی پرداخت می شود.
کمک هزینه مذکور پس از انجام مراحل کفن و دفن متوفی، با ارایه گواهی فوت و دفترچه درمانی بیمه شده یا مستمری بگیر از سوی شعب سازمان تأمین اجتماعی قابل پرداخت است.
١٤٤- تعریف بازنشستگی در تامین اجتماعی چیست و شرائط لازم برای بازنشستگی مشمولان تامین اجتماعی کدام است؟
پاسخ:
پرداخت مستمری به حدود ۵ میلیون بازنشسته اصلی و تبعی سازمان تامین اجتماعی یکی از مهمترین خدمات این سازمان محسوب می شود بطوریکه مشمولان می توانند به روشهای مختلف بازنشسته شوند.
در قانون تامین اجتماعی،بازنشستگی به صورت زیرتعریف شده است: بازنشستگی یعنی عدم اشتغال بیمه شده به کار به سبب رسیدن به سن بازنشستگی در این قانون.
همچنین به تعبیری دیگر،بازنشستگی رسیدن به شرایطی است که بر اساس آن فرد توان کاری اش کاهش یافته و دیگر قدرت و توانایی سابق را برای ادامه فعالیت و کار ندارد.در جوامع گوناگون با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی سن بازنشستگی می تواند متفاوت باشد،از ۵۵ سال گرفته تا ۷۰ سال.
*دلایل بازنشستگی و شرایط آن
۱- به دلیل کهولت سن و رسیدن سن بازنشستگی:در این حالت کارگر یا بیمه شده پس از سالها کار و تلاش بر اثر رسیدن به شرایط و سنی که قانون فرد را بازنشسته می داند بازنشسته می شود.
۲- بازنشستگی در کارهای سخت و زیان آور یا مناطق بد آب و هوا:این نوع بازنشستگی به دلیل فرسودگی زودرس کارگر در کارهایی که عموما سخت و یا زیان آور است مثل کار در معادن ایجاد شده است.در این حالت فرد بیمه شده قبل از رسیدن به سن مورد نظر و یا داشتن سابقه کامل بازنشسته می شود.
۳- شرایط اقتصادی،اجتماعی و سیاسی:برخی مواقع بر اساس شرایط خاص اقتصادی مثل نرخ بیکاری گسترده یا بحران و یا تورم نیرو در بنگاههای اقتصادی یا برخی ویژگی های خاص گروه ها،دولت ها تصمیم می گیرند گروهی را به صورت زودهنگام بازنشسته کنند.
در این خصوص می توان به بازنشستگی با ۲۵ سال سابقه به موجب قانون نوسازی صنایع و یا بازنشستگی زودهنگام کارکنان دولت و بازنشستگی زنان با ۲۰ سال سابقه اشاره کرد.
*شرایط بازنشستگی
برای احراز بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی به دو معیار مهم توجه می شود:
۱- رسیدن به سن مقرر در قانون
۲- داشتن سنوات پرداخت حق بیمه به میزان مقرر در قانون تامین اجتماعی
بر مبنای دو عامل فوق احراز شرایط بازنشستگی بر اساس شرایط زیر صورت می گیرد:
الف: سن بازنشستگی، بر اساس بند ۱ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، ۶۰ سال سن برای مردان و ۵۵ سال سن برای زنان است که در این حالت فرد بیمه شده با داشتن حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه    می تواند بازنشسته شود.
در صورتی که مستمری استحقاقی فرد بر اساس این بند کمتر از حداقل حقوق سال مربوطه باشد تا حداقل حقوق ارتقا خواهد یافت.
*بازنشستگی با ۱۰ سال سابقه و ۶۰ سال سن
بر اساس اصلاحات اخیر،همچنین افرادی که دارای ۱۰ سال سابقه و ۶۰ سال سن برای مردان و ۵۵ سال سن برای خانم ها باشند بدون رعایت ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی و متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه می توانند بازنشسته شوند.
به موجب همین اصلاحات چنانچه بیمه شده متقاضی کمتر از ۱۰ سال سابقه داشته باشد با پرداخت یکجای حق بیمه سنوات کسری تا ۱۰ سال، می تواند از مزایای این قانون بهره مند شود.
در مورد بیمه شده ای که بر اساس ۱۰ سال سابقه بازنشسته شود ماده ۱۱۱ قانون اجرا نمی شود و بر اساس سنوات پرداخت حق بیمه مستمری تعیین می شود که ممکن است انتظارات فرد متقاضی را از نظر دریافت مستمری کافی برای تامین معاش برآورده نسازد.
بنابراین توصیه می شود حتی الامکان فرد بیمه شده شرایط مندرج در شکل یک (حداقل ۲۰ سال سابقه) را احراز کند، سپس بازنشسته شود.
ب: کسانی که ۳۰ سال تمام کار کرده و حق بیمه مربوطه را به سازمان پرداخت کرده باشند، در صورتی که سن مردان به ۵۰ سال و سن زنان به ۴۵ سال تمام برسد، می توانند تقاضای بازنشستگی نمایند.
مستمری این گونه از بیمه شدگان بر اساس ۳۰ سال سابقه محاسبه و پرداخت خواهد شد.در این حالت به طور کلی درخواست بازنشستگی تنها از طریق فرد بیمه شده و احراز شرایط بازنشستگی از طرف سازمان قابل پذیرش خواهد بود.
ج: کارفرما می تواند بازنشستگی بیمه شدگانی را که حداقل پنج سال پس از رسیدن به سن بازنشستگی مقرر در قانون تامین اجتماعی به کار خود ادامه داده اند از سازمان تامین اجتماعی تقاضا نماید.
بر این اساس کارفرما می تواند بازنشستگی بیمه شده مرد را با ۶۵ سال سن و بیمه شده زن را با ۶۰ سال سن از سازمان تامین اجتماعی تقاضا کند. (به شرط داشتن سابقه موردنظر)
*بازنشستگی با ۳۵ سال سابقه بدون شرط سنی
د: کسانی که دارای ۳۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه باشند بدون شرط سنی می توانند تقاضای بازنشستگی کنند.
ن: زنان کارگر با داشتن ۲۰ سال سابقه کار و ۴۲ سال سن به شرط پرداخت حق بیمه با ۲۰ روز حقوق می توانند بازنشسته شوند.در خصوص این گروه از بیمه شدگان،در صورتی که مستمری استحقاقی از حداقل حقوق سال مربوطه کمتر باشد، تا حداقل حقوق افزایش نمی یابد.
ی: بازنشستگی زودهنگام: در برخی از کشورها بازنشستگی زودهنگام و پیش از موعد یکی از تدابیر برای پاسخگویی و حل برخی مشکلات اقتصادی و اجتماعی به شمار می رود و یا شرایط برخی از کارها مثل سخت و زیان آور بودن یا فعالیت در مناطق بد آب و هوا ضرورت بازنشستگی زود از موعد را اقتضا می کند. در این نوع از بازنشستگی فرد بیمه شده می تواند با سابقه و سن کمتر بازنشسته شود.
*شرایط بازنشستگی در کارهای سخت و زیان آور
طبق قانون بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور، افرادی که حداقل ۲۰ سال متوالی و ۲۵ سال متناوب در کارهای سخت و زیان آور (مخل سلامتی) اشتغال داشته اند و در هر مور حق بیمه مذکور را به سازمان پرداخته باشند، بدون شرط سنی می توانند تقاضای بازنشستگی کنند.
همچنین چنانچه کمیسیون های پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون تامین اجتماعی قبل از رسیدن بیمه شده شاغل در کارهای سخت و زیان آور به سابقه مقرر (۲۰ سال متوالی و ۲۵ سال متناوب برای کارهای سخت و زیان آور) فرسایش جسمی و روحی وی را ناشی از اشتغال به کارهای سخت و زیان آور تشخیص دهند، فرد بیمه شده می تواند درخواست بازنشستگی کند. بر این اساس هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور ۱.۵ سال محاسبه خواهد شد.
*شرایط یکسان بازنشستگی برای بیمه شدگان خویش فرما و اجباری
شرایط بازنشستگی برای کلیه بیمه شدگان اعم از بیمه شدگان اجباری، اختیاری و حرف و مشاغل آزاد یکسان است.
*حداکثر سابقه برای بازنشستگی
حداکثر سابقه برای پذیرش و محاسبه در تعیین مستمری ۳۵ سال است.
*زمان پرداخت مستمری
تاریخ محاسبه و پرداخت مستمری از زمانی است که سازمان ترک کار بیمه شده را به کارفرما اعلام می کند. در مورد کسانی که کارفرما ندارند و موضوع ترک کار آنان منتفی است، مثل بیمه شدگان اختیاری یا مشاغل آزاد، پرداخت مستمری از زمانی است که بازنشستگی مورد تایید شعبه قرار بگیرد و به بیمه شده ابلاغ شود.
*فرمول محاسبه مستمری بازنشستگی:
ریز دستمزد ٢ سال آخر قبل از بازنشستگی تقسیم بر عدد ٢٤  ضربدر کل سوابق پرداخت بیمه تقسیم بر عدد ٣٠
١٤٥- درباره بیمه کسب و کارهای خانگی توضیح کامل بدهید؟
پاسخ:
دانستنی هایی درباره بیمه شاغلین کسب و کار خانگی
مشمولین :

دراجرای بند «٥» ماده «٧» قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی مصوب ٢٢ /٢ /٨٩ مجلس شورای اسلامی و ماده «٩» دستورالعمل اجرائی مربوطه مصوب ٢٣ /٨ /٨٩  ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی شاغلین کسب و کار خانگی اعم از مستقل ، پشتیبان و افراد تحت پوشش در صورتی که مشمول مقررات خاص دیگری قرار نداشته باشند از تاریخ ٢٣ /١ /١٣٩٠ طی بخشنامه ٦٦٩ امور فنی بیمه شدگان مشمـول مقـررات بیمه صـاحبان حـرف و مشاغل آزاد قـرار گرفته اند.
توجه :
به استناد ماده «٢» قانـون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی و بند «١»  از ماده «٢» دستورالعمل اجرائی مربوطه صرفاً عضو یا اعضاء خانواده که حائز شرایط مقرر در قانون و آئین نامه مزبور می باشند ودر فضای مسکونی به کسب و کارخانگی اشتغال به کار دارند مشمول این بخشنامه بوده و افراد غیرعضو خانـواده ازشمول مقـررات مـورد  اشاره خـارج می باشند. همچنین مشمولین صندوق بیمه اجتماعی روستائیان وعشایر ازشمول ضوابط مورد نظر خارج بوده و تابع قوانین ومقررات مربوط به صندوق یاد شده خواهند بود.
مرجع معرف شاغلین کسب و کار خانگی :
معـرفی شــاغلین کسب و کـار خــانگــــی تــــوسط وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی و یا واحدهای تابعه صورت می پذیرد.
شرایط سنی بیمه شاغلین کسب و کار خانگی :
حداکثر سن جهت پذیرش درخواست و عقد قرارداد بیمه برای مردان و زنان به ترتیب ٥٠ و ٤٥ سال است که درغیر این صورت متقاضی می بایست ٢ برابر مازاد سنی مقرر دارای سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد.
به عنوان مثال چنانچه مردی در تاریخ ارائه تقاضا ٥٢ سال سن داشته باشد، می بایست ٤ سال سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان را دار باشد.
بدیهی است افرادی که سن آنان در هنگام ارائه تقاضا کمتر از سنین مذکور باشد، درخواست آنان در صورت احراز سایر شرایط مقرر قابل قبول خواهد بود .
نرخ پرداخت حق بیمه و حمایتهای بیمه ای :
متقاضی می تـواند با انتخاب یکی از نــرخ های زیــر از حمایتهای بیمه ای مربوطه بهره مند شود:
*نرخ ١٤% ( ١٢% سهم بیمه شده + ٢% سهم دولت ) شامل بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی
* نرخ ١٦% ( ١٤% سهم بیمه شده + ٢% سهم دولت ) شامل بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی
* نرخ ٢٠% ( ١٨% سهم بیمه شده + ٢ % سهم دولت ) شامل بازنشستگی ، فوت و ازکارافتادگی
دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه :
چنانچه شاغلین کسب وکارخانگی سابقه پرداخت حق بیمه نزد سازمان تأمین اجتماعی نداشته باشند، می­ توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار و حداکثردستمزد مصوب زمان عقد قرارداد انتخاب نمایند.
در صورتی که متقاضی دارای سابقه پرداخت حق بیمه قبلی به مدت ٣٦٠ روز و یا بیشتر نزد سازمان تامین اجتماعی باشد، میانگین مبنای پرداخت حق بیمه وی در آخرین ٣٦٠ روز به عنوان مبنای پرداخت حق بیمه ، ملاک عمل قرار می گیرد.
خدمات درمانی :
بر اساس تبصره ٢ ماده ٩ دستورالعمل اجرائی قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی برخورداری از خدمات درمانی شاغلین کسب و کار خانگی در قالب بیمه پایه ایرانیان خواهد بود و بر طبق ضوابط مذکور معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور با همکاری وزارت تعاون، کار و رفـاه اجتماعـی مکلف است اعتبار مـورد نیـاز بیمه درمان مشمـولین را در بـودجه سنـواتی کل کشور پیش بینی و نسبت به پرداخت آن به صندوق بیمه گر اقدام نماید.
بدین ترتیب مشمولین واجد شرایط با برخورداری از معافیت در پرداخت حق بیمه سهم درمان، می توانند از خدمات درمانی بیمه همگانی کشور بهره مند شوند.
توجه :
درصورتی که افراد معرفی شده با پرداخت حق سرانه درمان مقرر متقاضی بهره مندی از خدمات درمانی سازمان تأمین اجتماعی باشند، ارائـه حمایت درمانی به آنان همانند سایر بیمه شدگان
صاحبان حرف و مشاغل آزد میسر خواهد بود در این صورت مشمولین می توانند با پرداخت حق سرانه درمان مصوب برای خود و هریک از افـراد تحت تکفل قانونـی، با دریافت دفترچه درمانی از کلیه امکانات مراکز درمانی ملکی سازمان تأمین اجتماعی در سراسر کشور و نیز امکانات مراکز تشخیصی ، درمانــی و داروئــی طــرف قرارداد این سازمان استفاده نمایند.
* میزان سهم بیمه شده از هزینه درمان که فرانشیز نامیده می شود، برای خدمات پزشکی سرپائی ٣٠ % و برای خدمات درمانی بستری ١٠% می باشد.
١٤٦- فرایند بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور چگونه است؟اصلا تعریف مشاغل سخت چیست؟
پاسخ:
 مشاغل سخت و زیان آور به شغلهایی گفته می شود که در آن عوامل فیزیکی، ‌شیمیایی و ‌مکانیکی محیط کار غیراستاندارد بوده و بدلیل اشتغال بیمه شده مشکلاتی بیش از ظرفیت طبیعی فرد برای جسم و روان وی ایجاد می شود.
مشاغل سخت به دو گروه تقسیم می شوند:دسته اول گروه هایی هستند که ماهیتا سخت و زیان آور نیستند و با استفاده از تمهیدات و وسایل بهداشتی و ایمنی و همچنین فنی می توان سخت و زیان آور بودن این مشاغل را حذف کرد اما دسته دوم ذاتا مشاغل سخت و زیان آور محسوب می شوند و با تمهیدات بهداشتی بازهم شغل سخت و زیان آور هستند مانند کار در معادن تحت الارضی، غواصی، کار در ارتفاع بیش از ۵ متر، کار با برق فشار قوی، کار در زندان، خبرنگاری، کار با بیماران روانی و ...
برای برخی از شغل ها مانند خبرنگاری و غواصی باید کمیته مرجع تشخیص مشخص کند که جزو مشاغل سخت محسوب می شود یا خیر.
این کمیته در وزارت کار مستقر است و باید پس از گذشت ۲۰ سال متوالی و ۲۵ سال متناوب سابقه کار در مشاغل سخت برای بازنشستگی، فرد به این کمیته مراجعه و شغل وی مورد بررسی قرار گرفته و در مورد آن تصمیم گیری می شود.
خبرنگاری نیز به دسته های مختلفی تقسیم می شود و در کمیته تشخیص مصادیق این شغل بررسی شده و در صورت دارا بودن شرایط لازم مانند استرس، کار در مناطق سخت، حوزه های مختلف خبری و ... می توانند در مشاغل سخت بازنشست شوند.
 فقط پرداخت بیمه مرجع تصمیم گیری برای کمیته تشخیص نخواهد بود و بر اساس قانون برای بازنشستگی در مشاغل سخت، ۴ درصد بابت مستمری به نسبت سنوات اشتغال در این مشاغل محاسبه و باید پرداخت شود.
پرداخت ۴ درصد خسارت مستمری برعهده کارفرماست که پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده شاغل در کارگاه باید یک جا پرداخت شود و کارگر هیچ مبلغ اضافی نباید پرداخت کند.
با تسهیلات سازمان تامین اجتماعی پرداخت ۴ درصد مستمری در صورت ارائه تضمین های معتبر از سوی کارفرمایان طی حداکثر ۹ ماهه امکان پذیر شده است.
بازنشستگی در مشاغل زیان آور ربطی به سن ندارد و هر سال کاری یک و نیم برابر محاسبه خواهد شد که البته جنسیت نیز مطرح نیست و زنان و مردان باید به طور مساوی شرایط فعالیت ۲۰ و ۲۵ سال متوالی و متناوب سابقه فعالیت در مشاغل سخت را داشته باشند.
١٤٧- کارفرما هستم.اگر خدای ناکرده حادثه ای برای کارگرانم پیش بیاید آیا باید به تامین اجتماعی خبر بدهم؟
پاسخ:
براساس ماده ٦٥ قانون تأمین‌اجتماعی،درصورت وقوع حادثه ناشی از کار،کارفرما مکلف است اقدامات لازم اولیه را برای جلوگیری از تشدید وضعیت‌ حادثه دیده انجام دهد و مراتب را ظرف ٣ روز اداری از تاریخ وقوع حادثه به صورت کتبی به سازمان تأمین‌اجتماعی اطلاع دهد.
قانونگذار برای جلوگیری از بروز بیماری و کاهش حوادث ناشی از کار در محیط کارگاه،کارفرما را مکلف به رعایت استانداردهای شغلی و ایمنی محیط کار کرده ولی درعین حال برای حفظ سلامت جسمی و روحی بیمه‌شده در مواقع بروز حوادث ناشی از کار نیز تکالیفی برعهده کارفرما نهاده است.
براساس ماده ٦٥ قانون تأمین‌اجتماعی چنانچه کارفرما برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه‌دیده متحمل هزینه‌هایی شود،از آنجایی که بیمه‌شده تحت‌پوشش تأمین‌اجتماعی است و سازمان مکلف به ارائه خدمات درمانی به بیمه‌شدگان است،کارفرما می‌تواند برای دریافت هزینه‌های خود به سازمان تأمین‌اجتماعی مراجعه تا برابر مقررات در این خصوص اقدام شود.
کارفرما می بایست ظرف ٣روز اداری گزارش حادثه را کتباً به اطلاع سازمان تأمین اجتماعی برساند،لیکن در مواردی که کارفرما گزارش حادثه را خارج از مهلت تعیین شده به شعب تأمین اجتماعی ارائه می کند،به منظور مساعدت و جلوگیری از تضییع حقوق بیمه شدگان،واحدهای اجرائی مجاز خواهند بود،پس از دریافت گزارش حادثه نسبت به بررسی و انطباق آن با ماده ٦٠ قانون تأمین اجتماعی اقدام کنند.
طبق ماده ٦٦ قانون تأمین‌اجتماعی در مواردی که وقوع حادثه ناشی از کار به علت عدم توجه کارفرما در زمینه رعایت مقررات حفاظت ایمنی و فنی باشد،سازمان تأمین‌اجتماعی ضمن اینکه تعهدات قانونی در خصوص بیمه شده را اعمال      می کند،خسارات وارده را نیز از کارفرمای مقصر به میزان درصد تقصیر وصول خواهد کرد.
به استناد قوانین تأمین‌اجتماعی،بیمه‌شدگان مشمول درصورتی که بر اثر حادثه ناشی از کار مصدوم،از کارافتاده ویا فوت شوند،تعهدات قانونی به آنها تعلق می‌گیرد و درمان،پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری درصورت عدم اشتغال به کار و استراحت،تحویل پروتز و اروتز درصورت نیاز به این وسایل،پرداخت غرامت نقص عضو،هزینه کفن و دفن،پرداخت مستمری ازکارافتادگی جزئی یا کلی ناشی از کار و پرداخت مستمری بازماندگان از تعهدات قانونی قابل ارائه به بیمه‌شدگان حادثه دیده ناشی از کار است.
در صورت ناشی از کار تلقی شدن حادثه،صرفنظر از هر میزان سابقه پرداخت حق بیمه،تعهدات قانونی مرتبط حسب مورد به بیمه شده و یا بازماندگان وی(در صورت فوت)ارائه خواهد شد.
١٤٨- شرائط پرداخت کمک هزینه ازدواج به بیمه شدگان تامین اجتماعی چیست؟
پاسخ:
بر اساس بند ۱۱ ماده ۲ قانون تامین اجتماعی کمک هزینه ازدواج مبلغی است که طبق شرایط خاصی برای جبران هزینه های ناشی از ازدواج به بیمه شده پرداخت می‌شود.
پرداخت کمک هزینه ازدواج به بیمه شدگان یکی از تعهدات کوتاه مدت قانونی تامین اجتماعی است که در ماده ۸۵ به آن اشاره شده است.
براساس این ماده به بیمه شده زن و یا مرد که برای اولین بار ازدواج می‌کند، مبلغی معادل یک ماه متوسط مزد یا حقوق به صورت بلاعوض پرداخت می‌شود.این مبلغ فقط برای یک بار پرداخت می‌شود و برای ازدواجهای مجدد مبلغی پرداخت نمی‌شود.
برای برخورداری از مزایای کمک هزینه ازدواج،داشتن سه شرط لازم است؛
شرط نخست:بیمه شده نباید در تاریخ ازدواج رابطه استخدامی اش با کارفرما قطع شده باشد، بنابراین باید هنگام درخواست کمک هزینه ازدواج ارتباط بیمه ای اش با سازمان تامین اجتماعی برقرار باشد و حق بیمه دوران کاری اش کماکان پرداخت شود.
برای بیمه شده ای که در دوران خدمت سربازی به سر می‌برد، وجود این شرط یعنی ارتباط با کارفرما الزامی نیست. البته این امر منوط به آن است که فرد مذکور قبل از اعزام به خدمت سربازی، بیمه شده باشد و ارتباط استخدامی اش قطع نشده باشد و سپس به خدمت سربازی اعزام گردد.
شرط دوم:بیمه شده ظرف مدت ۵ سال قبل از تاریخ ازدواج حداقل ۷۲۰ روز سابقه (۲ سال) پرداخت حق بیمه نزد سازمان تامین اجتماعی داشته باشد. این مدت سابقه ملاک محاسبه متوسط دستمزد بیمه شده خواهد بود و بر اساس آن کمک هزینه ازدواج تعیین می‌شود.
شرط سوم:عقد ازدواج باید در دفا‌تر اسناد رسمی به ثبت رسیده باشد. بنابراین ازدواجهای موقت و یا ازدواجهایی که غیررسمی هستند مشمول کمک هزینه ازدواج نخواهند بود.
کلیه بیمه شدگان در صورت داشتن این شرایط می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند. البته فقط بیمه شده اصلی از این حق برخوردار است و افراد تحت تکفل و فرزندان مشمول این کمک نخواهند بود.
در صورتی که زوج (هم زن و هم شوهر) بیمه شده تامین اجتماعی باشند، هردو می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند.
کمک هزینه ازدواج برای بازنشستگان و دریافتکنندگان مستمریهای ازکارافتادگی کلی و جزئی نیز قابل پرداخت است.
مبلغ کمک هزینه ازدواج معادل یک ماه متوسط مزد یا حقوق بیمه شده است. متوسط حقوق بیمه شده نیز از جمع حقوق ۲۴ ماه آخر بیمه شده که بر اساس آن حق بیمه پرداخت شده تقسیم بر ۲۴ به دست می‌آید. در صورتی که مبلغ کمک ازدواج محاسبه شده کمتر از حداقل دستمزد تاریخ ازدواج باشد، مبلغ قابل پرداخت به حداقل دستمزد سال وقوع عقد افزایش می‌یابد.
کمک هزینه ازدواج به فرزندان بیمه شده قابل پرداخت نبوده و تنها بابت بیمه شده اصلی پرداخت می‌شود. 
کمک هزینه ازدواج، با ارائه اسناد و مدارک ازدواج، توسط شعب تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.
فقط بیمه شدگان اجباری می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند و بیمه شدگان اختیاری و حرف مشاغل آزاد را شامل نمی‌شود.
همچنین به مقرری بگیران بیمه بیکاری نیز کمک هزینه ازدواج تعلق می‌گیرد.
مرخصی های موردی موضوع ماده ۷۳ قانون کار، که به مناسبت ازدواج دائم به کارگران داده می‌شود، جدا از مرخصی استحقاقی سالانه کارگر است و ارتباطی با مرخصی استحقاقی سالیانه موضوع ماده ۶۴ قانون کار ندارد. در مورد بند الف ماده یادشده (استفاده از ۳ روز مرخصی برای ازدواج دائم) نیز محدودیتی در استفاده از ۳ روز مرخصی برای تکرار ازدواج دائم پیش بینی نشده است.
فرمول محاسبه کمک هزینه ازدواج به شرح زیر است: جمع حقوق دریافتی بیمه شده ظرف دو سال قبل از ازدواج، که بر اساس آن حق بیمه به سازمان پرداخت شده است، تقسیم بر ۲۴.
١٤٩- تکلیف ما پیک موتوری های کارگاهها چیست؟آیا بیمه می شویم؟
پاسخ:
کارفرمایان کارگاه هایی که افرادی را تحت عنوان پیک موتوری در اختیار دارند، ملزم به ارسال لیست و پرداخت حق بیمه آنها هستند.
افراد پیک موتوری که در کارگاه های مشمول مقررات قانون تأمین اجتماعی شاغل هستند،کارفرمایان آنها مکلفند طبق ماده ٢٨ و٣٦ قانون حق بیمه مربوط به هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به سازمان تأمین اجتماعی بپردازند.
کارفرما باید صورت مزد یا حقوق بیمه شدگان در کارگاه ها را طبق ماده ٣٩ قانون و آئین نامه اجرایی مذکور با درج روزهای کارکرد و رعایت حداقل دستمزد روزانه به شعبه ذیربط تأمین اجتماعی ارسال کند.
کارفرمایان می توانند ارسال لیست و پرداخت حق بیمه را به صورت اینترنتی انجام دهند و نیازی به مراجعه حضوری به شعبه ندارند.
١٥٠- در صورت امکان درباره جزئیات کمک هزینه بارداری اطلاع رسانی کنید؟
پاسخ:
بر اساس تعریفی که بند ٩ ماده ٢ قانون تامین اجتماعی از کمک‌هزینه دوران بارداری کرده است، این کمک وجهی است که در ایام بارداری و عدم توانایی موقت اشتغال به کار و عدم دریافت مزد یا حقوق، به جای مزد یا حقوق به بیمه‌شده پرداخت می‌شود.
اگرچه در ماده (٦٧) قانون تامین اجتماعی پرداخت این مبلغ برای بیمه‌شده زن و همسر بیمه‌شده مرد در نظر گرفته شده است، ولی در حال حاضر این کمک هزینه  فقط به بیمه‌شده اصلی (زنان بیمه‌شده) پرداخت می‌شود.
شرایط پرداخت غرامت دستمزد ایام بارداری:
در مورد بیمه‌شدگانی که استراحت پزشکی دارند طبق نظر کمیسیون پزشکی اگر یک روز هم سابقه داشته باشند می‌توانند از غرامت دستمزد ایام بیماری استفاده کنند اما در قانون در مورد کمک هزینه بارداری این شرط وجود دارد که بیمه‌شده باید یک‌سال قبل از زایمان حداقل«٦٠» روز سابقه پرداخت حق بیمه را نزد سازمان تامین اجتماعی داشته باشد.همچنین در ایام بارداری اشتغال به کار نداشته و از جایی حقوق دریافت نکند.
چنانچه بیمه‌شده زن در ایام بارداری از نظر پزشکی نیازمند استفاده از مرخصی استعلاجی باشد، مدت مرخصی استعلاجی از ٦ ماه کسر نشده و طبق مقررات از غرامت دستمزد ایام بیماری (مشروط بر آنکه کارفرما ملزم به پرداخت دستمزد این ایام نباشد) برخوردار خواهد شد. غرامت دستمزد طبق ماده ٣ قانون ترویج تغذیه با شیر مادر و حمایت از مادران در دوران شیردهی برای وضع حمل‌های سه‌قلو و بیشتر یک سال تعیین شده است.لازم به توضیح است که تایید پزشک معتمد سازمان برای گواهی‌های مربوط به استراحت پزشکی  دوران بارداری کافی است.
پرداخت کمک بارداری زنان شاغل در موسسات مشمول ماده ٦٤ قانون تامین اجتماعی به عهده کارفرما است. براساس این ماده در مواردی که کارفرمایان طبق قوانین و مقررات دیگری مکلف باشند حقوق یا مزد بیمه‌شدگان باردار خود را پرداخت کنند، سازمان فقط عهده‌دار معالجه آن‌ها طبق مقررات خواهد بود.
بیمه‌شدگان خویش‌فرما و فاقد کارفرما می‌توانند خودبیمه‌پرداز بوده و تحت پوشش خدمات تامین اجتماعی قرار گیرند و این نوع بیمه مشمول دریافت غرامت دستمزد ایام بارداری نیست.
بنابراین انعقاد قرارداد بیمه اختیاری و حرف و مشاغل آزاد با سازمان تامین اجتماعی به دلیل نداشتن کارفرما و پرداخت حق بیمه توسط خود متقاضی مشمول حمایت‌ و کمک‌های ایام بارداری و بیماری نخواهد بود.
غرامت دستمزد ایام بارداری برای بیمه‌شدگان اجباری و شاغلین در کارگاه‌های مشمول قانون کار و تامین اجتماعی قابل پرداخت است که با شرایط خاص توسط سازمان تامین اجتماعی ارائه می‌شود.
مرخصی ایام بارداری براساس قانون کار جزو دوران تعلیق از کار محسوب شده و کارفرما موظف است پس از پایان مرخصی مذکور،  شخص را به کار سابق خود بازگرداند. در صورتی‌که کارفرما از پذیرش مجدد وی خودداری کند، کارگر زن می‌تواند به هیئت‌های حل اختلاف وزارت کار مراجعه و از کارفرمای خود شکایت کند.
پس از بررسی موضوع توسط هیئت‌های ذکر شده، چنانچه رای به بازگشت‌به‌کار صادر شود، کارفرما مکلف است کارگر را بپذیرد، درغیر‌این‌صورت شخص مورد نظر به سازمان تامین اجتماعی برای دریافت مقرری بیمه بیکاری معرفی می‌شود. سازمان تامین اجتماعی پس از بررسی پرونده و سابقه پرداخت حق بیمه برای این شخص، متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه و تاهل، مقرری بیمه بیکاری منظور خواهد کرد.
نحوه محاسبه کمک هزینه بارداری
  مبلغ کمک هزینه بارداری معادل دو سوم میانگین دستمزد روزانه بیمه‌شده در آخرین«٩٠» روز قبل از شروع استراحت ایام بیماری برای هر روز استراحت است. حداکثر مدت کمک مزبور ٦ ماه (١٨٠روز قبل و بعد از زایمان) بدون کسر «٣» روز اول است. فرمول آن عبارت است از:
مبلغ قابل پرداخت= مدت زمان استراحت تجویز شده × میانگین دستمزد در آخرین«٩٠» روز قبل از استراحت
١٥١- نحوه بیمه خانم های شاغل در خانه چگونه است؟
پاسخ:
مطابق قانون ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی، این مشاغل شامل آن دسته از فعالیت‌هایی هستند که توسط عضو یا اعضای خانواده در فضای مسکونی در قالب یک طرح کسب‌وکار بدون مزاحمت و ایجاد اختلال در آرامش واحدهای مسکونی همجوار شکل می‌گیرد و منجر به تولید خدمت یا کالای قابل عرضه به بازار می‌شود.
صنایع‌دستی، فرش دستباف، امور تولیدات دامی، شیلات، صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی، عشایری، امور تولیدات گیاهی، تولیدی (صنعت و خدمات)، فعالیت‌های فرهنگی و هنری و...
در کسب‌وکار خانگی، کار صرفا توسط عضو یا اعضای خانواده در واحد مسکونی انجام می‌پذیرد. کاری که مجاز باشد و باعث سلب آسایش همسایگان نشود، آلودگی صوتی و زیست‌محیطی نیز ایجاد نکند. در چنین شرایطی افراد مذکور مشمول بیمه خویش‌فرما می‌شوند و توسط سازمان تامین اجتماعی مورد حمایت قرار می‌گیرند.
افرادی غیر از اعضای خانواده و کسانی که مشمول بیمه‌های دیگر می‌شوند یا تحت پوشش صندوق بیمه اجتماعی روستاییان و عشایرند از شمول این قانون خارج‌اند. افراد فوق از طرف وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و واحدهای تابعه، به سازمان تامین اجتماعی معرفی می‌شوند.
شرط سنی بیمه مشاغل خانگی برای زنان حداکثر ٤٥ سال و برای مردان حداکثر ٥٠ سال است
برای پذیرش بیمه صاحبان مشاغل خانگی شرط سنی منظور شده است، که برای مردان حداکثر ٥٠ سال و برای زنان حداکثر ٤٥ سال است. چنانچه سن شخصی بیش از سن ذکرشده باشد، باید دوبرابر مازاد سنی مقرر دارای سابقه پرداخت حق بیمه در سازمان تامین اجتماعی باشد. به‌طور مثال، اگر مردی بخواهد بیمه شود ولی سن وی ٥١ سال باشد لازم است حداقل ٢ سال سابقه نزد سازمان داشته باشد.
میزان پرداخت حق بیمه برای این گروه از متقاضیان چنانچه سابقه‌ای در سازمان نداشته باشند به اختیار خود آن‌ها واگذار شده است، که بین حداقل و حداکثر دستمزد سال مربوطه قابل انتخاب است. یعنی فرد می‌تواند دستمزد خود را مابین حداقل و حداکثر (هفت برابر حداقل دستمزد) تعیین و بر اساس آن حق بیمه را پرداخت کند.
کسانی که دارای سابقه قبلی نزد سازمان تامین اجتماعی هستند میانگین دستمزد دو سال آخر پرداخت حق بیمه ملاک تعیین میزان دستمزد و حق بیمه مربوطه خواهد بود.
درمان شامل حال این گروه از بیمه‌شدگان نمی‌شود و طبق قانون این افراد باید از درمان ایرانیان برخوردار شوند و مشمول خدمات درمانی بیمه همگانی کشور قرار گیرند و سرانه درمان پرداخت کنند.
سقف سنی برای بیمه زنان خانه‌دار ٤٥ سال و حداقل سن نیز ١٨ سال است
خانم‌های خانه‌دار از تاریخ ٢٣/٩/٨٧، با رعایت شرایط مقرر در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، در زمره مشمولین این نوع پوشش بیمه‌ای قرار گرفتند و در صورت تمایل می‌توانند با مراجعه به یکی از شعب تامین اجتماعی با عنوان «خانه‌دار» با تکمیل فرم خوداظهاری و انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه مقرر از تعهدات قانونی متعلقه برخوردار شوند.
بر این اساس زنان خانه‌دار می‌توانند خود را بیمه حرف و مشاغل آزاد کنند. در این حالت حق بیمه توسط خود آن‌ها به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود. سقف سنی برای بیمه زنان خانه‌دار ٤٥ سال و حداقل سن نیز ١٨ سال است.
چنانچه متقاضی در زمان درخواست بیش از ٤٥ سال داشته باشد به ازای هر سال مازاد سنی، حداقل دو سال سابقه پرداخت حق بیمه لازم است و در صورت داشتن حداقل ١٠ سال سابقه از اعمال شرط سنی معاف خواهد بود.
مبنای پرداخت حق بیمه برای این گروه از متقاضیان حداقل دستمزد سال مربوطه است که با سه نرخ شامل ١٢ درصد برای بازنشستگی، ١٤ درصد بابت بازنشستگی و فوت، ١٨ درصد بابت بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی خواهد بود.
مددجویان کمیته امداد و زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی با معرفی از سوی دو مرجع مذکور به شرط داشتن کمتر از ٥٠ سال سن می‌توانند بدون پرداخت حق بیمه تحت پوشش مقررات تامین اجتماعی قرار بگیرند. حق بیمه مربوطه از طرف دولت و دستگاه‌های مذکور به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.
١٥٢-آیا همه بیمه شدگان قانون تامین اجتماعی،مشمول قانون کار نیز می شوند؟
پاسخ:
خیر.طبق قانون کار،کلیه مشمولان قانون کار مشمول تامین اجتماعی هستند ولی تمامی مشمولان تامین اجتماعی مشمول قانون کار نمی شوند مانند بیمه شدگان اختیاری و حرف و مشاغل آزاد
١٥٣- کسی که مشمول صندوق تامین اجتماعی است می تواند همزمان مشمول بیمه روستائیان و عشایر شود و بالعکس؟
پاسخ:
خیر،هر فرد فقط می تواند مشمول یک صندوق بیمه ای اجتماعی باشد.
١٥٤- طبق قانون کار،کارگاههای خانوادگی از شمول قانون کار خارج اند.آیا این کارگاهها از پوشش قانون تامین اجتماعی نیز خارج هستند؟
پاسخ:
خیر،این کارگاهها همچنان مشمول قانون تامین اجتماعی هستند ولی مشمول مقررا تبیمه بیکاری نمی شوند.حق بیمه این کارگاهها ٢٧ درصد مزد و حقوق بیمه شده است.
١٥٥- آیا برای اعضای هیات مدیره شرکت می توان به عنوان کارگر،حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کرد؟
پاسخ:
خیر،اعضای هیات مدیره کارگر محسوب نمی شوند و پرداخت حق بیمه آنان خلاف قانون است.
مگر این که این افراد جدای از سمت خود در هیات مدیره،در شرکت مشغول کار باشند و قوق دریافت کنند و رابطه کارگری و کارفرمایی با شرکت داشته باشند.
١٥٦- کارگری که در خصوص کارکرد و عدم پرداخت حق بیمه توسط کارفرما معترض است و خواهان رسیدگی به آن باشد باید به کجا مراجعه کند؟
پاسخ:
این گونه کارگران می توانند جهت احقاق حق خود با تلسم دادخواست به هیات های حل اختلاف وزارت کار علیه کارفرمای خود طرح دعوی کنند.
١٥٧- وظایف بیمه ای کارفرمایان در قبال کارکنان خود چیست؟
پاسخ:
*هرماه مزد و حق بیمه کلیه کارکنان خود را تهیه و به سازمان تامین اجتماعی تسلیم کنند و بر اساس آن حق بیمه ها را بپردازند.
*همزمان با بکارگیری نیروی جدید،مدارک شناسائی وی را اخذ و به شعبه مربوط تحویل دهند سپس با اخذ شماره بیمه،وی را نام نویسی و مشخصات و شماره بیمه و تاریخ آغاز به کار او را در لیست قید کنند.
*چنانچه هر یک از کارکنان کار خود را ترک کنند مراتب را در لیست حقوق و دستمزد ماهیانه آنها با قید تاریخ ترک کار درج نمایند.
١٥٨ - من وبیمه شده دیگری از سازمان تامین اجتماعی در یک روز وتوسط یک جراح تحت عمل جراحی بازقلب  قرار گرفتیم تقاضای ازکارافتادگی دادیم ایشان از کارافتاده شده اما من را ازکار افتاده اعلام نکردند؟
پاسخ:
– انجام جراحی باز قلب (CABG  ) به تنهایی موجب از کارافتادگی نمی شودعامل تعیین کننده ،
وضعیت قلب بیمار حداقل ٣ماه پس از جراحی می باشد که باعث تفاوت آراء کمیسیون در مورد این دو نفر شده است .
١٥٩- چرا وقتی پزشک معالج بیماررا ازکارافتاده کلی اعلام می کند کمیسیون پزشکی سازمان آن را قبول ندارد؟
پاسخ:
-مطابق ماده ٩١ قانون تامین اجتماعی تعیین میزان از کارافتادگی  بیمه شدگان در صلاحیت کمیسیون پزشکی سازمان تامین اجتماعی است واظهار نظرپزشک معالج در  این باره از شرایط لازم جهت ارائه تقاضای از کار افتادگی توسط بیمه شده می باشد .
١٦٠- بدلیل سکته مغزی تقاضای از کارافتاددگی دادم کمیسیون پزشکی نظر داد که ضمن ارائه معالجات ٦ ماه بعد مجددا مراجعه کنم یک هفته بعد به این رای اعتراض کردم چرا شعبه تامین اجتماعی از قبول اعتراضیه وارسال پرونده به کمیسیون تجدید نظر خوداری می کند ؟
پاسخ:
– مطابق تبصره ذیل ماده ٨ آیین نامه اجرایی کمیسیونهای پزشکی سازمان ،آراء کمیسیون های پزشکی بدوی که جهت ادامه درمان صادره شده باشد قابل اعتراض نیست وبیمه شده پس از طی مدت اتمام مذکور می تواند با آرائه گواهی از پزشک معالج در کمیسیون بدوی شرکت کند .
١٦١-چنانچه بیمه‌شده‌ای به آرای صادره از کمیسیون‌های بدوی و تجدید نظر کمیسیون‌های پزشکی معترض باشد به چه مرجعی می تواند شکایت ببرد؟
 
پاسخ:
چنانچه بیمه‌شده‌ای به آرای صادره از کمیسیون‌های بدوی و تجدید نظر کمیسیون‌های پزشکی معترض باشد می‌تواند به دیوان عدالت اداری شکایت کند.البته دیوان عدالت اداری وارد ماهیت فنی و تخصصی کمیسیون‌های پزشکی نمی‌شود و رای دیوان در صورت وجود ادله کافی درخواست بررسی مجدد در کمیسیون پزشکی است.
١٦٢- آیا مریض شدن پرسنل بیمارستان،بیماری حرفه ای و در زمره حوادث ناشی از کار به حساب     می آید یا غیر ناشی از کار؟
 
پاسخ:
بیماری حرفه ای عارضه ای بدنی است که در نتیجه روندی مستمر و به دلیل اشتغال به کارهایی خاص روی می دهد و معمولا منشا و تاریخ دقیق آن را نمی توان مشخص کرد.مانند ابتلا به بیماری هپاتیت به دلیل اشتغال در بیمارستان و سر و کار داشتن با فرآورده های خونی.این گونه بیماریها در زمره حوادث ناشی از کار قرار می گیرند.
١٦٣- پدر بنده ٩ سال سابقه کار و ٥٠ سال سنّ دارد.با توجه به آسیبی که سه سال پیش در محل کار از ناحیه پا دیده است دیگر قادر به راه رفتن نیست،چه برسد به اینکه کارش را ادامه دهد.می خواستم بدانم می تواند ازکارافتاده بشود؟ایشان در انبار کار می کرده،آیا سختی کار هم شامل حالش می شود یا خیر؟
 
پاسخ:
اگر هنوز مشمول بیمه اجباری است و ارتباط بیمه ای اش با سازمان برقرار است جهت شرکت در کمیسیون پزشکی به شعبه تامین اجتماعی مربوطه مراجعه کند.ایشان با توجه به سابقه و سنّ در حال حاضر شرائط بازنشستگی را ندارد.سختی کار نیز باید توسط کمیته تعیین مشاغل سخت و زیان آور مستقر در ادارات کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استانها تایید شود.
١٦٤-شرایط استحقاق درمان افراد تحت تکفل بیمه شده سرباز چگونه است؟
*پاسخ:
نام و مشخصات بیمه شده ســرباز در لیست دستمزد و حقوق و مزایا و یا گزارش بازرسی انجام شده از کارگاه در دو ماه قبل از تاریخ اعزام مندرج در دفترچه آماده به خدمت یا ظهر آن وجود داشته باشد.بیمه شده دو ماه قبل از تاریخ اعزام غرامت دستمزد ایام بیماری و یا مقرری بیمه بیکاری دریافت کرده باشد.
١٦٥-فرزند یا فرزندان مســتمری بگیر زن بازنشسته یا ازکارافتاده کلی که همسر وی در هیچ یک از کارگاه های مشمول بیمه اشتغال نداشــته و تحت پوشش نظام حمایتی خاص دیگری نبوده میتواند از مزایای درمانی استفاده کند؟
*پاسخ:
در صورت احراز ســایر شرایط موضوع ماده ۵۸ قانون، می توانند از مزایای درمانی بهره مند شوند.
١٦٦- در چــه صورتی صد درصــد هزینه هــای درمان بســتری مراکز درمانی طرف قرارداد توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت می شود؟
*پاسخ:
اگر مراجعه بیمه شده اجباری برای درمان بستری به مراکز درمانی دولتی و خصوصی طرف قرارداد با معرفی سازمان باشد، صد درصد هزینه های درمانی بیمار برابر تعرفه های مصوب دولتی و خصوصی به عهده سازمان خواهد بود.
١٦٧- چند درصد از هزینه های درمانی بیمه شــده در مراکز درمانی طرف قرارداد از طرف بیمه شده پرداخت می شود؟
*پاسخ:
در مورد خدمات بســتری ۱۰ درصد و در مورد خدمات سرپایی ۳۰ درصد به عنوان فرانشیز توسط بیمه شده پرداخت میشود.
١٦٨- مشــمولان اســتفاده از خدمات درمانی ســازمان تامین اجتماعی چه کسانی هستند؟
*پاسخ:
بیمه شــدگان اصلــی شــاغل در کارگاههای مشــمول قانون تامین اجتماعی، بیمه شــدگان اختیاری و حرف و مشــاغل آزاد، مســتمری بگیران و مقرری بگیران بیمه بیکاری تحت پوشش تامین اجتماعی، همسر بیمه شده یا مستمری بگیر تامین اجتماعی، پدر و مادر تحت تکفل بیمه شــده، فرزندان پســر بیمه شــدگان و مســتمری بگیران تا ۲۲ ســالگی یا تا پایــان دوران تحصیل، فرزندان دختر بیمه شدگان و مستمری بگیران در صورت نداشتن شوهر،کارگران مشمول بیمه اجباری کارگران ساختمانی (در صورت بروز حوادث ناشی از کار)
١٦٩- کســی که تحت تکفل فرزند خود است و از دفترچه درمان صندوق تامین اجتماعی برخوردار است و در روستا زندگی می کند، میتواند تحت پوشش بیمه روستاییان و عشایر درآید؟
*پاسخ:
بله، منعی ندارد.
١٧٠- آیا باید مدت زمان اســتراحت پزشــکی در لیست حق بیمه ذکر شود؟
*پاسخ:
بیمه شده ای که استراحت پزشکی دارد و سر کار حاضر نمی شود باید مدت غیبت او در لیست حق بیمه ذکر شود.
١٧١- در مواردی‌ که ‌کارفرما انجام کار را به صورت مقاطعه به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌‌کند، چه اقداماتی باید انجام دهد؟ و وظایف واگذارنده کار و پیمانکار در مورد بیمه کارکنان پیمان چیست؟
*پاسخ:

۱- کارفرما (واگذارنده کار) در متن قرارداد پیمانکار (مقاطعه‌کار) را متعهد می‌کند که کارکنان خود و همچنین کارکنان پیمانکار فرعی را نزد سازمان تامین‌اجتماعی بیمه کند و کل حق‌بیمه را بپردازد.
۲- کارفرما (واگذارنده کار) در مورد قراردادهای غیرعمرانی باید ۵ درصد مبلغ ناخالص کارکرد را از هر صورت وضعیت مقاطعه‌کار کسر کند و نزد خود نگه دارد.
۳- پس از انعقاد قرارداد یک نسخه از آن باید به وسیله کارفرما (یا پیمانکار) به نزدیک‌ترین شعبه سازمان تامین‌اجتماعی (واقع در محل اجرای پروژه) تحویل داده شود.
۴- شعبه تامین‌اجتماعی پس از دریافت قرارداد برای کارگاه تشکیل پرونده می‌دهد و شماره کارگاه و ردیف پیمان را مشخص می‌کند.
۵- سرانجام پیمانکار صورت دستمزد و مزایای کارکنان شاغل در طرح را در دوره زمانی تعیین‌شده تنظیم می‌کند و مابه‌التفاوت حق‌بیمه طبق مصوبه مورخ ٢٤/١/٧٠ شورای عالی تامین‌اجتماعی مربوطه را پرداخت و سپس مفاصا حساب را دریافت خواهد کرد. سازمان تامین‌اجتماعی نیز به ازای مقدار مبلغی که از پیمانکار وصول می‌کند از مبلغ باقی‌مانده نزد کارفرما آزاد خواهد کرد.
١٧٢- آیا کارفرما می‌تواند در پایان اجرای قرارداد پیمانکاری ۵ درصد کارکرد پیمانکار را که نزد خود نگه داشته است آزاد و به حساب پیمانکار واریز کند؟
*پاسخ:
کارفرما باید آخرین قسط و ۵ درصد مانده کارکرد پیمانکار را پس از اخذ مفاصاحساب بیمه‌ای از پیمانکار پرداخت کند.
١٧٣- آیا پیمانکارانی که خود شخصا موضوع قرارداد را انجام می‌دهند و کارگری ندارند مشمول ماده ۳۸ قانون تامین‌اجتماعی می‌شوند؟
*پاسخ:
به موجب رای شماره ۵۸ مورخ ٢٥/٥/١٣٧٦ هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، پیمانکارانی که برای انجام مفاد قرارداد از کارگر استفاده نمی‌کنند از شمول ماده ۳۸ قانون تامین‌اجتماعی خارج‌اند.
١٧٤- آیا قراردادهای پژوهشی مشمول کسر حق‌بیمه هستند؟
*پاسخ:
اگر قراردادهای پژوهشی با شخص حقیقی منعقد شود، مشمول پرداخت حق‌بیمه نخواهد بود.
١٧٥- در صورتی ‌که پیمانکاران مجری قراردادهای مشمول طرح‌های عمرانی بخشی از اجرای عملیات موضوع پیمان را طی قرارداد به پیمانکاران فرعی واگذار کنند، آیا پیمانکار فرعی نیز باید بابت قرارداد حق‌بیمه بپردازد؟
*پاسخ:
چنانچه حق‌بیمه متعلق به پیمان توسط پیمانکار اصلی پرداخت شده باشد، وصول حق‌بیمه بابت قرارداد پیمانکار فرعی منتفی خواهد بود، مشروط بر اینکه حتما در متن قرارداد فرعی عبارت فرعی بودن قرارداد پیمانکاری ذکر شود.
١٧٦- یازده سال سابقه کار در مشاغل سخت و زیان‌آور دارم و بیمه‌ام نیز پرداخت شده است. ٢ سال خدمت سربازی رفته‌ام و به تامین‌اجتماعی حق‌بیمه آن را پرداخته کرده‌ام. در حال حاضر ٣٧ سال دارم. مدرک تحصیلی‌ام فوق‌لیسانس مکانیک است. هنوز مشغول به همین کار هستم. آیا با این شرایط می‌توانم بازنشسته شوم؟ اگر می‌شود چقدر حقوق بازنشستگی به بنده تعلق می‌گیرد؟
*پاسخ:
میزان تحصیلات تاثیری در بازنشستگی ندارد. در حال حاضر شما شرایط بازنشستگی را ندارید. حداقل ٥٠ سال سن و ٣٠ سال سابقه یا ٦٠ سال سن و حداقل ٢٠ سال سابقه برای بازنشستگی آقایان لازم است.
١٧٧-خانمی هستم که حدود ١٣ سال سابقه بیمه دارم. در حال حاضر ٢ ماه است که استعفا داد‌ه‌ام و می‌خواهم با نرخ ١٢ درصد برای استفاده از خدمات بازنشستگی خودم را بیمه حرف و مشاغل آزاد کنم. کارکنان شعبه گفتند چون بیش از ١٠ سال سابقه دارم، متوسط مبلغ دستمزد ماهیانه ٢ سال آخر را به‌عنوان مبنای پرداخت حق‌بیمه تعیین می‌کنند، که مبلغ آن حدود ٢٧٠ هزار تومان می‌شود. این مبلغ برای من زیاد است. چند سوال دارم:
اگر از جایی که الان در آن پاره‌وقت کار می‌کنم بخواهم با حداقل دستمزد برای من بیمه رد کنند، ماهیانه چقدر باید حق‌بیمه پرداخت کنم؟  اگر چند سال با حداقل دستمزد حق‌بیمه را بپردازم و در ٢ سال آخر پرداخت آن را بیشتر کنم تا به حقوق قبلی‌ام برسد چه مشکلی پیش می‌آید؟  اگر بخواهم با همان مبلغ ٢٧٠ هزار تومان خود را بیمه مشاغل آزاد کنم، در چه صورتی می‌توانم با ٢٠ سال سابقه و با ٢٠ روز حقوق بازنشسته شوم؟

  *پاسخ:
٣٠ درصد حداقل حقوق (حداقل حقوق در سال ٩٤، ٧١٢ هزار تومان است) باید به‌عنوان حق‌بیمه پرداخت شود. کمتر از مبلغ فوق را نمی‌توان به‌عنوان دستمزد مبنای تعیین حق‌بیمه پرداخت کرد.
اگر در ٢ سال آخر خدمت حقوق مبنای پرداخت حق‌بیمه به طور غیرمتعارف افزایش یابد، محاسبه مستمری که در حالت عادی براساس میانگین ٢ سال پایان اشتغال محاسبه می‌شود، به صورت ٥ ساله محاسبه و تعیین می‌شود. البته به شرطی که افزایش دستمزد در ٢ سال پایانی اشتغال ناشی از ارتقای شغلی نباشد. خانم‌ها با ٢٠ سال سابقه و ٥٥ سال سن می‌توانند با ٢٠ روز حقوق بازنشسته شوند، مگر اینکه مشمول قانون کار باشند که با ٢٠ سال سابقه و ٤٢ سال سن می‌توانند درخواست بازنشستگی کنند.
مشمولین بیمه حرف و مشاغل آزاد تحت پوشش قانون کار نیستند، زیرا کارفرما ندارند و در کارگاه‌های مشمول قانون کار به‌عنوان کارگر مشغول به کار نیستند.
١٧٨-آیا وزارتخانه ها و موسســات دولتی مشــمول قانون استخدام کشوری نیز ممکن است به عنوان کارگاه شناخته شوند؟
*پاسخ:
با عنایت به تعریف کارگاه در ماده ۴ قانون کار جمهوری اسلامی ایران، که کارگاه را عبارت از محلی میداند که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آنجا کار میکند، وزارتخانه ها و موسسات دولتی چنانچه دارای کارگر مشمول قانون کار باشند به اعتبار کار کارگران، کارگاه مشمول قانون کار شناخته میشوند.
١٧٩-تغییر کارفرما یا مالکیت کارگاه چه تاثیری بر کارگر دارد؟
*پاسخ:
تغییر کارفرما و یا هرنوع تغییر حقوقی دیگر در مالکیت کارگاه در رابطه قراردادی کارگران موثر نیست و کارفرمای جدید قائم مقام تعهدات و حقوق کارفرمای سابق خواهد بود.
١٨٠-با توجه به ماده ۶۶ قانون تامین اجتماعی، چنانچه کارفرما در بروز حادثه ناشی از کار مقصر باشد می تواند با پرداخت ۱۰ سال مستمری مربوطه بابت خسارت بری الذمه شود. مبنای محاسبه مستمری و اقلام مربوط به آن چگونه است؟
*پاسخ:
در مورد خسارات مربوط به تبصره ماده ۶۶ قانون تامین اجتماعی که کارفرما براساس آن در بروز حادثه مقصر شناخته شده است، مبنای محاسبه مستمری ۱۰ سال عبارت است از میزان مستمری آخرین ماه پرداختی به بازماندگان و یا مستمری بگیر ازکارافتاده به اضافه کمک عائله مندی، هزینه بن و آخرین عیدی پرداختی.
١٨١-چه عواملی باعث میشــود مقرری بیمه بیکاری قطع شود ؟
*پاسخ:اشتغال به کار مجدد، عدم شــرکت در کلاسهای سوادآموزی و پایان دوره پرداخت مقرری، عدم پذیرش کار پیشنهادی متناسب با تخصص وی یا شغل مشابه،بازگشت به کار سابق، و یا قرار گرفتن جزو مستمری بگیران.
١٨٢-بیمه شده ای که بیکار شده است باید چه مراحلی را طی کند تا مقرری بیمه بیکاری وی برقرار شود؟
*پاسخ:ابتدا به اداره کار منطقه مراجعه و طــرح دعوا کند.در این مرحله مسئله بیکاری وی در مراجع حل اختلاف مورد بررسی قرار میگیرد و در صورتی که اخراج وی احراز شــود،بــه اداره کاریابی جهت تشکیل پرونده معرفی میشود.
اداره کاریابی طی نامه ای اخراج بیمه شده را به شعبه سازمان تامین اجتماعی محل اعالم میکند و در صورت لزوم وی را نیز به نهضت سوادآموزی و فنی حرفه ای معرفی میکند. سپس واحد امور فنی بیمه شدگان شعب سازمان تامین اجتماعی در صورت دارا بودن ســایر شرایط (داشتن سابقه لازم) مقرری وی را برقرار خواهد کرد.
١٨٣-بیمه شده ای که پس از استفاده از مرخصی بدون حقوق به محل کار مراجعه میکند ولی کارفرما از اشتغال او خودداری می ورزد، میتواند به عنوان بیکار غیرارادی از مقرری بیمه بیکاری استفاده کند؟
*پاسخ:بله، به دلیل آنکه طبق قانون کار،اشتغال کارگران هنگام استفاده از مرخصی بدون حقوق به حالت تعلیق درمی آید. بنابراین در صورت بیکاری،قطع رابطه آنها اخراج تلقی میشود و میتوانند از مقرری بیمه بیکاری برخوردار شوند.
١٨٤-آیا مدتی که کارگران از مقرری بیمه بیکاری اســتفاده میکنند جزو سوابق کار کارگاهی منظور میشود؟
*پاسخ:براساس تبصره یک ماده ٢ قانون بیمه بیکاری (مستند به تبصره ٢ ماده ٦ این قانون) مدت تعلیق قرارداد کار ناشی از استفاده کارگران مشمول قانون کار از مقرری بیمه بیکاری صرفا جزو سوابق پرداخت حق بیمه برای بازنشســتگی، فوت و ازکارافتادگی کلی محسوب میشود و از آن استناد قانونی مبنی بر احتساب این مدت جزو سابقه کار کارگر در کارگاه برداشت نمیشود.
١٨٥-سازمان تامین اجتماعی اقدام به صدور احکام بازنشستگی برای تعدادی از کارگران یک واحد کارگری کرده که منتهی به قطع رابطه کارگران با کارفرما شده است. بعد از چند ماه سازمان با این استدلال که کارگران واجد شرایط بازنشستگی نبوده اند، احکام بازنشستگی آنان را لغو کرده است. تکلیف چیست؟آیا کارفرما باید آنان را به کار بازگرداند؟
*پاسخ:وقفه ای که در رابطه کاری و مزدی بین کارگران و شرکت در ارتباط با اقدام ســازمان تامین اجتماعی ایجاد شده از نوع تعلیقی است که اراده کارفرما در آن دخالتی نداشــته است. بنابراین در این زمینه در اجرای مفهوم مخالف ماده ٢٩ قانون کار صدور رای بابت حق السعی ایام تعلیق فاقد وجهه قانونی است. ولی با توجه به وقفه ایجادشده بهعنوان تعلیق به دلیل تحقق نیافتن بازنشستگی، بازگشت به کار کارگران با استرداد وجوه دریافتی بابت سنوات خدمت و حفظ سابقه کار قبلی انجام خواهد شد.
١٨٦:صاحب یک کارگاه هستم. کارگری داشتم که به هیئت‌های حل اختلاف مراجعه کرد و برای مزایا و بیمه خود علیه من شکایت کرد و هیئت‌های حل اختلاف نیز به نفع او رای دادند. در رای مذکور حکم پرداخت ٧ میلیون تومان بابت سنوات، عیدی و مرخصی‌های استفاده‌نشده وی صادر شده بود که آن را پرداخت کردم، ولی در مورد بیمه هنوز اقدامی نکرده‌ام. نام‌برده می‌گوید مبلغی به من پرداخت کن تا موضوع بیمه را پیگیری نکنم. اگر این کار را انجام دهم و مبلغ درخواستی را پرداخت کنم، مشکلی پیش نمی‌آید؟ لطفا من را راهنمایی کنید.
پاسخ:بیمه کردن کارکنان امری اجباری است و کارفرما موظف است کارکنان خود را نزد سازمان تامین‌اجتماعی بیمه کند و این مسئولیت هیچ‌گاه از عهده کارفرما زایل نمی‌شود. پرداخت مبلغی به کارگر بابت حق‌بیمه پرداخت‌نشده، موجب ساقط شدن تعهدات قانونی و بیمه‌ای کارفرما نمی‌شود. اخذ دست‌خط یا تعهدنامه از نام‌برده نیز این وضعیت را تغییر نمی‌دهد. چه‌بسا پس از پرداخت مبلغ مذکور فرد مورد نظر برای پیگیری بیمه خود مجددا اقدام کند و مجبور شوید هزینه‌های مربوط به بیمه و جرائم مربوطه را نیز پرداخت کنید.
١٨٧:دکتر داروساز هستم و داروخانه‌ای دارم. خانمی به مدت هشت ماه پیش من مشغول به کار بود که متوجه شدم از دخل مبالغ زیادی را برداشت کرده است. او را اخراج کردم و بابت برداشت غیرقانونی به دادگاه شکایت کردم. وی نیز در مقابل به هیئت‌های حل اختلاف وزارت کار مراجعه کرد و به دادگاه نیز بابت بیمه و عدم اجرای ماده ١٤٨ شکایت کرد. هیئت‌های حل اختلاف به نفع او رای دادند و من نیز حاضرم آن حکم را اجرا کنم، ولی پرونده من در دادگاه در دست بررسی است و اگرچه با مدارکی که ارائه داده‌ام دزدی وی محرز شده، ولی هنوز رای صادر نشده است. به‌تازگی دادگاه سوم مرا تحت فشار قرار داده که وثیقه بگذارم و موضوع را کیفری مطرح می‌کند. آیا دادگاه می‌تواند چنین کاری کند یا جریمه‌ای باید بپردازم؟ باید چه کار کنم؟
در این مسئله در واقع سه شکایت مطرح شده که لازم است در هر مورد توضیح لازم داده شود:
١-یک شکایت مربوط به شکایت کارفرما بابت اختلاس و دزدی است که در دادگاه در حال رسیدگی است و ارتباطی به روابط کاری و قانون کار ندارد، اگرچه از آن متاثر می‌شود و بر آن نیز اثرگذار است. این موضوع در چارچوب مقررات جزایی و قانون مجازات اسلامی تحت بررسی و صدور رای قرار می‌گیرد.
٢- شکایت دوم ناشی از شکایت کارگر علیه کارفرما در هیئت‌های حل اختلاف است که در چارچوب قانون کار و روابط کاری کارگر و کارفرما مورد بررسی قرار گرفته و رای صادر شده است. مفاد رای این هیئت طبق قانون باید اجرا شود و ارتباطی به شکایت قبلی ندارد. اگرچه می‌شد از هیئت‌های حل اختلاف درخواست اناطه کرد و خواهان توقف بررسی و صدور رای موضوع تا اعلام نتیجه از دادگاه شد.
٣-شکایت سوم که موضوع اصلی سوال است مربوط به شکایت کارگر از کارفرما بابت عدم اجرای ماده ١٤٨ قانون کار و بیمه کارگر است که مجازات آن در ماده ١٨٣ قانون مذکور عنوان شده است. بر اساس این ماده، کارفرمایانی که از بیمه کردن کارکنان خود امتناع کنند و ماده ١٤٨ را اجرا نکنند، علاوه بر تادیه کلیه حقوق متعلق به کارگر (سهم کارفرما) با توجه به شرایط و امکانات خاطی و مراتب جرم، به جریمه نقدی معادل دو تا ده برابر حق‌بیمه مربوطه محکوم خواهند شد. جرائم نقدی مقرر در این ماده به موجب ماده ١٨٦ قانون کار به حساب مخصوصی در بانک واریز می‌شود و این وجوه تحت نظر وزارت کار جهت امور رفاهی، آموزشی و فرهنگی کارگران به مصرف خواهد رسید و برای شکایت‌کننده نفعی دربرندارد، یعنی مبلغ مزبور به حساب دولت واریز می‌شود بنابراین این نوع شکایت خیلی نادر است و کم اتفاق می‌افتد و فقط به منظور تحت فشار قرار دادن کارفرما انجام می‌پذیرد. اما موضوع کیفری در مورد این شکایت مطرح نیست فقط جریمه‌ای معادل دو تا ده برابر برای خاطی در نظر گرفته می‌شود. ولی از آنجا که شکایت بابت مواد ١٧١ تا ١٨٤ قانون کار طبق ماده ١٨٥ قانون در صلاحیت دادگاه‌های کیفری دادگستری است چنین استنباط می‌شود که تمامی جرائم مربوط به این مواد جنبه کیفری دارند. درواقع به دلیل آنکه اغلب مواد مذکور از قبیل مواد ١٧٩، ١٧٨، ١٧٧، ١٧٥، ١٧٦ و ١٨١ حبس را به‌عنوان مجازات در نظر گرفته‌اند و حبس جزء مجازات‌های کیفری است، از این رو محل و مرجع طرح کلیه شکایات در دادگاه‌های کیفری تعیین شده است. در ماده ١٨٣ فقط جریمه برای خاطی در نظر گرفته شده و موضوع حبس در این ماده قانونی مطرح نشده است.
١٨٨:پدرم حدود ٩٠ سال سن دارد و تحت پوشش هیچ نوع بیمه‌ای نیست. ولی هنوز به‌عنوان باغبان در یک شرکت مشغول به کار است. شرکت باید ایشان را بیمه کند یا نه؟ روند کار به چه صورت است؟
پاسخ:بله، شرکت باید او را بیمه کند و تمام سال‌هایی که در آن محل مشغول به کار بوده مقررات مربوط به کار و تامین‌اجتماعی را مراعات کند. ابتدا لازم است با ارائه مدارک اشتغال و کارکرد به شعبه تامین‌اجتماعی محل مراجعه و درخواست بازرسی و احتساب سابقه کند. اگر نتیجه‌ای حاصل نشد، از طریق هیئت‌های حل اختلاف کارگر و کارفرما خواهان احراز سوابق بیمه‌ای شود.
١٨٩:آیا می‌توان حق‌بیمه سال‌های گذشته را پرداخت کرد تا وقفه و فاصله‌ای بین سابقه ایجاد نشود؟
پاسخ:سابقه به‌مرور زمان به وجود می‌آید، بنابراین بدون اشتغال امکان ایجاد سابقه نیست، مگر اینکه شخصی در کارگاهی مشغول به کار بوده باشد و کارفرما حق‌بیمه وی را پرداخت نکرده باشد، که در آن صورت می‌توان به هیئت‌های حل اختلاف وزارت کار مراجعه و علیه کارفرما بابت عدم اجرای ماده ١٤٨ قانون کار اقامه دعوا کرد.
١٩٠:مدتی در یک رستوران کار کردم. این رستوران به مدت چند ماه تعطیل بود و هم‌اکنون نیز به شخص دیگری واگذار شده است. در این صورت باز هم امکان رد شدن بیمه وجود دارد یا خیر؟
پاسخ:
١-هرگونه اشتغال در کارگاه‌های تحت پوشش قانون کار مشمول بیمه تامین‌اجتماعی است، مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. مثلا شخص همان زمان مشمول صندوق بیمه‌ای دیگری باشد.
٢-کارفرمای جدید در صورت تسویه‌حساب نکردن با کارگران و یا نپرداختن حق‌بیمه آنان توسط کارفرمای قبلی، مسئول است و باید مطالبات قبلی کارگران را بابت بیمه، حقوق و مزایای دیگر پرداخت کند. طبق قانون هرکسی که قصد دارد کارگاهی را نقل‌وانتقال دهد، باید مفاصاحساب تامین‌اجتماعی را از فروشنده یا واگذارکننده مطالبه کند. در غیر این صورت هردو (هم واگذارنده و هم خریدار) در مقابل مطالبات کارگران دارای مسئولیت تضامنی هستند.
 
 
 
 


محسن تندکار
Iran, Islamic Republic of
۱۳۹۷-۰۴-۰۶ ۱۷:۰۳:۱۵
باتوجه به بخشنامه شماره 1000/96/1119 درخصوص بازرسی از دفاتر شرکتهای خصوصی صرفا در آخرین سال مالی و اینکه این بخشنامه در تاریخ 1396/02/06 ابلاغ گردیده است.ملاک عمل برای بازرسی چه سالی خواهد بود ؟